afb. Felix Janssens, ca 1984
BedrijfsactiviteitenFabricage van fiets-, auto-, en uiteindelijk alleen nog vrachtwagenbanden.Geschiedenis van het bedrijfMichelin had in Karlsruhe (Duitsland) een bandenfabriek. Toen in 1936 het naziregime opkwam leverde dat problemen op, want men wilde geen buitenlandse concurrentie voor de Duitse productie. Uiteindelijk kreeg Michelin toestemming om de bedrijfsmachines naar Frankrijk over te brengen.De behoefte aan een fabriek bleef. In het grootste geheim werd in 1937 een terrein aangekocht in ’s-Hertogenbosch. Pas een jaar later werd duidelijk welk bedrijf daar zou worden gevestigd. In januari 1939 wordt met de bouw begonnen. De karakteristieke watertoren wordt als eerste opgeleverd. In augustus ongeveer klaar. Helaas: in september 1939 valt Duitsland Frankrijk binnen. De Franse monteurs - belast met de opstelling en montage van de machines die uit Duitsland waren gekomen - moesten overhaast naar huis. Alleen de bouwdirecteur mocht blijven. Met Nederlandse monteurs zorgde hij er voor dat het materieel geïnstalleerd werd. Er is nog geen band gemaakt of de Duitsers confisqueren de fabriek. Door Continental AG - de Duitse concurrent van Michelin - worden gasmaskers gefabriceerd. Het personeel bestond uit gevangenen van Kamp Vught. Bij de bevrijding van de stad in oktober 1944 wordt de fabriek zwaar beschadigd. Het Engelse leger gebruikt de overige delen voor opslag. Na de oorlog wordt de fabriek herbouwd/hersteld. Op 24 juni 1947 vindt de officiële opening plaats door Huijmans, de minister van Economische Zaken. De dag ervoor was de eerste band gekookt en deze wordt bij de plechtigheid overhandigd aan de 5-jarige dochter van burgemeester Loeff, de ‘meter’ van de fabriek. In 1979 werd de 10-miljoenste band geproduceerd. Er werkten relatief weinig Bosschenaren. Met autobussen werden werknemers van/naar de omliggende plaatsen vervoerd. Er werd in ploegendiensten gewerkt. In de jaren 80 crisis. Het gaat slecht met de automobielindustrie, en dus met de bandenfabricage. Grote reorganisatie in 1983: ontslag voor 150 mensen. Begin jaren 90 krimpt de markt met zo’n 25%. De fabriek heeft een capaciteit van 400.000 banden per jaar, maar produceert maar 200.000 per jaar. De kostprijs wordt daarmee te hoog . In 1994 sluit de fabriek en 420 werknemers zijn hun baan kwijt. Oprichters/bestuurderDe Franse broers André Michelin (1853-1951) en Edouard Michelin (1859-1940).Beschrijving onroerend goedFabriekshal met kantoren en karakteristieke watertoren.ArchitectTechnisch bureau Michelin Clermont Ferrand (Fr).Foto oude situatieBeschrijving hergebruikHet braakliggend terrein werd gekocht door Heineken en deels weer doorverkocht aan Gemeente ‘s-Hertogenbosch. In 2009 busremise voor Arriva, die remise aan de Branderijstraat moest verlaten om plaats te maken voor woningbouw.Initiatieven voor behoudEr is geprobeerd om de watertoren te behouden. Dit is niet gelukt. In 2008 alsnog gesloopt. |
Bronnen | |
• | Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) |
• | Digibron (26 maart 1994) |
Gevestigd te 's-Hertogenbosch, Nederlandse bandenindustrie, met hoofdkwartier in Clermont Ferrand (Fr.); de vestiging in Den Bosch dateert van 1947, met ruim 1000 werknemers (1984), teruggebracht tot 800 (1986); gespecialiseerd in het fabriceren van autobanden voor bestelwagens, vrachtauto's en autobussen, ook voor de internationale markt. Michelin kent een dochteronderneming in Tilburg, Transityre, een distributiecentrum dat in 1986 nog werd uitgebreid. | 75 |
1984 |
Peter de Weijer, e.a.Michelin. Een zwart profiel. Over werken in een bandenfabriek in Den BoschIndustriebond FNV (Amsterdam 1984) |
|
1985 |
J. Hoeymans, M. van SonsbeekMichelin. Vanaf 1937 in 's-HertogenboschNederlandsche Banden industrie Michelin ('s-Hertogenbosch 1985) |
|
1993 |
Bert LooperHet lege westen's-Hertogenbosch 2 (1993) 50-51 |
|
2012 |
Stormloop op reünie van MichelinfabriekZo'n 18 jaar geleden viel het doek voor de fabriek van Michelin in Den Bosch. Nu wordt er een reünie gehouden. Het loopt al storm.
Domien van der Meijden | Brabants Dagblad zaterdag 31 maart 2012 | 26-27
|
|
2012 |
Domien van der MeijdenPension Van den Bosch vol Spanjaarden MichelinBrabants Dagblad zaterdag 31 maart 2012 | 27 |
|
2012 |
Complex Michelin in de verkoop• Door het vertrek van Michelin komt per 1 januari een perceel van 25.000 vierkante meter vrij op De Rietvelden.• RSP Makelaars en Cushman&Wakefield denken bij verkoop vooral aan de logistieke sector.
Kees Bechtold | Brabants Dagblad vrijdag 30 november 2012 | 31
|
|
2013 |
‘Meeleven met mensen die nu congé krijgen’Michelin was een begrip in Den Bosch. Sluiting van de fabriek leidde tot een ongekend banenverlies.
Wouter ter Haar | Brabants Dagblad dinsdag 30 juli 2013 | 26-27
|
Aart Vos, 's-Hertogenbosch : De geschiedenis van een Brabantse stad 1629-1990 (1997) 319, 320