afb.

Achter het Vuurstaal

Binnenstad Centrum

Wordt tot het middeleeuwse stratenpatroon gerekend. Het steegje kent haar huidige vorm al sinds de 17e eeuw en is genoemd naar het huis dat op de oostelijke hoek van stond (Hinhamerstraat 30) en 'Het Vuurstaal' heette. Eerder heette dit straatje 'Gruitstraatje' naar het kantoor dat zich daar bevond en waar vroeger belasting op 'gruit' betaald moest worden.

Onbekend

Jaar

Naam

Bron

1???

Gruenstraatje of Gruiterstraatje

Mosmans

1830

Achter het Vuurstaal

Kaart J. B. Drossaers ca 1830

1890

Achter het Vuurstaal

Kaart Jos van Hagens ca 1890

1909

Achter het Vuurstaal

Huisnummeromnummering 1909

1910

Achter het Vuurstaal

Straatnamenlijst 's-Hertogenbosch 1910-1911

1928

Achter het Vuurstaal

Adresboek voor 's-Hertogenbosch 1928

Vuur en staal

door Ed Hupkens

Een stil zijsteegje van de drukke Hinthamerpromenade is Achter het Vuurstaal. Het is sinds de 17e eeuw genoemd naar een oud pand (Hinthamerstraat 30) op de oostelijke hoek van het straatje, 'Het Vuurstaal'. Een vuurstaal is een ijzeren aanslag, waarmee je vonken op een vuursteen kon maken. Met die vonken kon je stro of een tondel aansteken. Het straatje heeft verschillende namen gehad, waarvan Gruitstraatje er een was. Het werd zo genoemd omdat zich daar het kantoor van de hertog bevond, waar de belasting op gruit (het gruitgeld) moest worden betaald. Gruit was een plantmengsel dat bij het brouwen van bier werd gebruikt, vanaf ongeveer 1450 zou hop daarvoor in de plaats komen. Degene die de belasting op gruit voor de hertog in ontvangst nam, was de gruitmeester. Waarschijnlijk was een verre voorvader van De Gruyter een gruitmeester.

Het straatje kreeg ook nog de namen 'Gruenstraatje' en 'Gang naar 't Convent der Predikheren'. In 1595 werd in het straatje een kind met twee hoofden geboren. De ouders wilden het jong gestorven kind tegen betaling tentoonstellen. Het Stadsbestuur verbood deze tentoonstelling echter.

Het steegje loopt achterin dood bij een ijzeren hek aan de Binnendieze (hier ter plaatse de Groote Stroom geheten). Naar rechts kijkend zie je op een toog een schildering van Jeroen Bosch. Naar links aan de overzijde van de Binnendieze bevindt zich het terrein van het Groot Ziekengasthuis. Dit gebied gaat de komende jaren volledig op de schop. Er komen woningen en winkels, het wordt ABC-gebied: archief, bibliotheek, cultuur.

Stadsblad woensdag 21 november 2007

Namen der Straten enz.

VUURSTAAL (ACHTER HET). Zoo genoemd naar perceel 265. 't Gangetje heette ook nog: Gruenstraatje, Gruiterstraatje en Gang naar 't Convent der Predikheeren.

83

Oude Namen van Huizen en Straten te 's-Hertogenbosch (1906) 83-84

Hinthamerstraat (2)

... Het Gruitstraatje werd zo genoemd omdat men daar het kantoor van de hertog vond waar de belasting op gruit betaald moest worden. Gruit was een groeisel dat bij het brouwen van bier gebruikt werd. Later zou hop daarvoor in de plaats komen. De naam van dit straatje is later veranderd in 'Achter het Vuurstaal' naar het huis dat op de oostelijke hoek stond en 'Het Vuurstaal' heette. In het straatje bevond zich ook het gasthuis dat door Hendrik Brant en zijn zusters in 1465 was opgericht voor 5 arme familieleden.

53

Straat in Straat uit (1984) 53

1595

In het straatje 'Achter het Vuurstaal' wordt een baby met twee hoofden geboren. De ouders van de jong-gestorvene willen hun kind enige maaanden tentoonstellen voor belangstellenden tegen betaling. Het stadsbestuur keurt dit af en grijpt in: het kind wordt begraven.
Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch

Hinthamerstraat.

Achter het Vuurstaal 2

Achter het Vuurstaal C ongen. (????)

Achter het Vuurstaal 2 (1909)

1919	Sigarenfabriek Scheefhals-Holla
1928	wed. M.W.A.M. van Loon

Achter het Vuurstaal 4

Achter het Vuurstaal C ongen. (????)

Achter het Vuurstaal 4 (1909)

Achter het Vuurstaal 6

Achter het Vuurstaal C 48 (????)

1881	A. Oerlemans (koopman in gist)

Achter het Vuurstaal 6 (1909)

Achter het Vuurstaal 8

Achter het Vuurstaal C 48a (????)

1865	G.J. Aquina (lampenkousenmaker)

Achter het Vuurstaal 8 (1909)

Achter het Vuurstaal 10

Achter het Vuurstaal C 48a (????)

Achter het Vuurstaal 10 (1909)

1919	G. van Oord (machinist)
1928	P. Mohr

Achter het Vuurstaal 12

Achter het Vuurstaal C 48b (????)

Achter het Vuurstaal 12 (1909)

1919	H.M.J. Bouwleij (sigarensorteerder)
1923	Henricus M.J. Bouleij (sigarensorteerder)
1928	H.M.J. Bouleij - J.W. van Elten
1943	J. van der Graaf

Achter het Vuurstaal 14

Achter het Vuurstaal C 48c (????)

Achter het Vuurstaal 14 (1909)

Achter het Vuurstaal 16

Achter het Vuurstaal C 48d (????)

Achter het Vuurstaal 16 (1909)

Achter het Vuurstaal C 48e

Achter het Vuurstaal C 48e (????)

- (1909)

Achter het Vuurstaal 18

Achter het Vuurstaal C 48f (????)

Achter het Vuurstaal 18 (1909)

1919	J.M.A. Eijkholt (schoenstikster)
1923	Josephus A. Beset (kleermaker)
1943	A. Gevers (los werkman)

Achter het Vuurstaal 20

Achter het Vuurstaal C 48g (????)

Achter het Vuurstaal 20 (1909)

1919	L. Ras (koekbakker)
1928	A. Schellekens
1943	H.J.A. Hekker (koperslager)

Achter het Vuurstaal 5

Achter het Vuurstaal C ongen. (????)

Achter het Vuurstaal 5 (1909)

1919	Kantoor Notaris Rits

Achter het Vuurstaal 3

Achter het Vuurstaal C 48h (????)

Achter het Vuurstaal 3 (1909)

1919	J. v.d. Broek (gem. arbeider) - wed. A. v.d. Leest (werkvrouw)

Achter het Vuurstaal 1

Achter het Vuurstaal C ongen. (????)

Achter het Vuurstaal 1 (1909)

Hinthamerstraat.

  5211 NN  1..5
  5211 NN  2..18

  1909 : rechts 1..5, links 2..20
  1995 : rechts 3, links 2..14 (Huisnummerkaart H16)

Achter het Vuurstaal

Binnenstad Centrum

Vuur en staal

Namen der Straten enz.

Hinthamerstraat (2)

Kadastrale kaart

Op deze pagina