afb. Fotopersbureau Het Zuiden, 15 september 1965

Twaalfmorgenstraat

De Muntel

Jaar

Naam

Bron

1921

Twaalfmorgenstraat

RB 28-02-1921. GB 1921 no 131.

1928

Twaalfmorgenstraat

Adresboek voor 's-Hertogenbosch 1928

Bossche morgen is 0,993 hectare

door Ed Hupkens

De naam Twaalfmorgenstraat is een verwijzing naar een veldnaam van een oude akker. Een groot gedeelte van het territorium van de wijk De Muntel heette Twaalfmorgen.

Een morgen, ook wel morgenlands, is een oud-Nederlandse oppervlaktemaat. Met een morgen werd een gebied aangeduid, dat in een ochtend kon worden geploegd. Een morgen was meestal iets minder dan een hectare groot. De precieze grootte was echter streekgebonden. De Bossche morgen was 6 loopense = 600 roede = 240.000 voet ofwel 0,993 hectare. De loopense is een oud-Nederlandse oppervlaktemaat. Het woord is een verbastering van loopensaet. Bij beide woorden ligt de klemtoon op de eerste lettergreep. Een loopensaet was de oppervlakte die ingezaaid kon worden met één loopen, een houten zaaikorf. In Oost-Brabant is een loopense gelijk aan 1.655 m2. Met de Wet op het eenvormig Stelsel van Maten en Gewigten van 21 augustus 1816 werd het metrieke stelsel ingevoerd. De wet had tot doel om standaarden wettelijk vast te leggen en een controlemogelijkheid te geven als waarborg voor de eerlijkheid in de handel. Het toezicht op deze wet was in handen van stedelijke ijkers, ieder met een eigen ijkmerk. In de 19e eeuw duurde het echter tientallen jaren voordat gebruik en benamingen van vertrouwde maten (voet, el, palm, duim, streep, kwartier, vadem, bunder, (ponde)maat, roede, dagwand, gemet, okshoofd, mingel, mud, lepel, schepel, aam, maatje en tientallen regionale varianten) uit de hoofden van de mensen en het dagelijkse leven verdwenen waren. Rond 1869 werd de stedelijke ijktaak overgenomen door landelijke inspecteurs. In het kader van de IJkwet (1937) stelde de overheid een controleorgaan in, de Dienst van het IJkwezen. Deze dienst is in 1989 geprivatiseerd. Eind 2006 is de IJkwet vervangen door de Metrologiewet. Deze wet moet er voor zorgen dat er juist en nauwkeurig gemeten kan worden met meetinstrumenten bij tal van metingen.
De op 1 december 1919 opgerichte woningbouwvereniging 'Broederhulp' kocht 1920/21 grond aan voor de bouw van 44 woningen aan de Korte en Lange Tuinstraat en aan de Twaalfmorgenstraat (architect J. van de Berg). De huizen aan de Twaalfmorgenstraat hebben monumentale waarde, vanwege de bouwstijl, karakteristieke vormgeving van de gevels, bouwmassa en architect. Gesitueerd als afsluiting en ontsluiting aan beide einden van het binnenterrein van dit bouwblok, zijn de panden beeldbepalend. Woningen zijn deels gemeentelijk monument, deels beschermd stadsgezicht.

Stadsblad woensdag 25 april 2012 | 5

Twaalfmorgenstraat

De Twaalfmorgenstraat dankt benaming aan een zo geheten oude akker.
Een aanzienlijk gedeelte van het grondgebied van de Muntel heette Twaalfmorgen.

106

Frans Peters, 'Straatnamen op de Muntel' in: De Muntel II (2004) 106

Twaalfmorgenstraat 2

Gemeentelijk monument

Twaalfmorgenstraat 2 (1921)

1928	D. de Rooij
1943	A.W. Raes

Twaalfmorgenstraat 2a

Gemeentelijk monument

Twaalfmorgenstraat 2a (1921)

1943	wed. G. Vijnmans-van Grinsven

Twaalfmorgenstraat 2b

Gemeentelijk monument

Twaalfmorgenstraat 2b (1921)

1928	wed. J. Maertens - A.G. van der Putten
1943	J.W.M. Jansen (rijkswerkman) - M.J. Jansen (kantoorbediende)

Twaalfmorgenstraat 4

Twaalfmorgenstraat 4 (1921)

1923	Aart J. van den Bogert (metaaldraaier) - wed. Peter van den Bogert (zonder)
1928	wed. P. van den Bogert

Twaalfmorgenstraat 6

Twaalfmorgenstraat 6 (1921)

1928	H. Blank
1943	W.A.C.M. van der Linden (schoenmaker)

Twaalfmorgenstraat 8

Twaalfmorgenstraat 8 (1921)

1928	G.B. Overman
1943	H. Blank (sigarenmaker)

Twaalfmorgenstraat 10

Twaalfmorgenstraat 10 (1921)

1928	L. Manie
1943	L. Manie (expeditiechef)

Twaalfmorgenstraat 12

Twaalfmorgenstraat 12 (1921)

1923	Pieter W. Franken (zilversmid)
1928	J.J. van den Heuvel - M. van den Heuvel
1943	J.M. Martens (timmerman)

Twaalfmorgenstraat 14

Twaalfmorgenstraat 14 (1921)

1923	Henricus M.M. Bettonviel (letterzetter)
1928	L. van den Broek
1943	L. v.d. Broek (timmerfabrikant)

Twaalfmorgenstraat 16

Twaalfmorgenstraat 16 (1921)

1923	Johanna M. Groll (kleermaker) - Johannes M.A. Groll (schrijver Raad van Arbeid)
1928	J.M. Groll

Twaalfmorgenstraat 18

Twaalfmorgenstraat 18 (1921)

1923	Henricus G. van den Bergh (schoensnijder)
1928	H.G. van den Bergh
1943	F.H.M. van de Bergh (kantoorbediende) - H.F.G. van de Bergh (gem. ambtenaar) - H.G. van de Bergh (incasseerder) - J.M. van de Bergh (kantoorbed.) - M.A.C. van de Bergh (steno-typiste)

Twaalfmorgenstraat 20

Twaalfmorgenstraat 20 (1921)

1928	D.A.V. van Uden
1943	M.W.A. van Uden (monteur V. en D.)

Twaalfmorgenstraat 20A

Twaalfmorgenstraat 20a (1921)

1943	J.Th.M. v.d. Broek (goudsmid)

Twaalfmorgenstraat 22

Twaalfmorgenstraat 22 (1921)

1923	Gerardus A. van den Broek (machinist gem. slachthuis)
1928	G.A. van den Broek
1943	G.A. van den Broek

Twaalfmorgenstraat 24

Twaalfmorgenstraat 24 (1921)

1923	Joannes P. Gremme (schoenmaker)
1928	L.C. Kipping - wed. J.L. Kipping
1943	W.J.C. van Elten (zandvormer)

Twaalfmorgenstraat 26

Twaalfmorgenstraat 26 (1921)

1928	J.J.J.M. Groos
1943	I.H. Emons (schoenmaker)

Twaalfmorgenstraat 28

Twaalfmorgenstraat 28 (1921)

1923	Henricus J.B. Bonnier (sigarenmaker)
1928	H.J.B. Bonnier
1943	L.A. Neefs (fabrieksarbeider)

Twaalfmorgenstraat 30

Twaalfmorgenstraat 30 (1921)

1928	M.G.M. van Hooren
1943	M.G.M. van Hooren (steenhouwer) - Th.J.J. van Hooren (kantoorbed.)

Twaalfmorgenstraat 32

Twaalfmorgenstraat 32 (1921)

1928	mej. E.M.E. Kluge - P.G. Kluge
1943	wed. H.H.H. Kluge-Henke

Twaalfmorgenstraat 34

Twaalfmorgenstraat 34 (1921)

1923	Josephus L. Bossers (kapitein stoomboot)
1928	J.P. Gremme
1943	wed. R.W.H.M. Gremme-van Immesen

Twaalfmorgenstraat 36

Twaalfmorgenstraat 36 (1921)

1923	Adrianus A. Damen (banketbakker)
1928	A.A. Damen
1943	A.A. Damen (broodbakker) - A.A. Damen (kantoorbediende)

Twaalfmorgenstraat 38

Twaalfmorgenstraat 38 (1921)

1923	Johannes Fr. Brancart (sigarenmaker)
1928	J.F. Brancart
1943	J.A.N. Kleijne (magazijnbed.)

Twaalfmorgenstraat 40

Twaalfmorgenstraat 40 (1921)

1923	Franciscus J. Brouwers (machinist Ned. Sp.)
1928	F.J. Brouwers
1943	H. Versteeg

Twaalfmorgenstraat 42

Twaalfmorgenstraat 42 (1921)

1928	J.H. van Immesen
1943	J.Th.M. Kuipers (besteller)

Twaalfmorgenstraat 44

Twaalfmorgenstraat 44 (1921)

1928	F. Hartogs - Ph.J. Hartogs
1943	F. Hartogs (goudsmid)

Twaalfmorgenstraat 46

Twaalfmorgenstraat 46 (1921)

1928	P. Kuijs
1943	C.J. Hanff (metselaar)

Twaalfmorgenstraat 48

Twaalfmorgenstraat 48 (1921)

1928	C. Klaver
1943	J.A. van Liempt (vertegenw. levensverz.)

Twaalfmorgenstraat 50

Gemeentelijk monument

Twaalfmorgenstraat 50 (1921)

1928	echtg. F.C. Jordens - A.J.M. Vriens
1943	A. van de Akker (schilder) - C. Deuss (grondwerker)

Twaalfmorgenstraat 83

Gemeentelijk monument

Twaalfmorgenstraat 83 (1921)

1943	P.W.J. Engelen (bureauchef St. Pachtb. v. N.-Br. te Tilburg)

Twaalfmorgenstraat 81

Twaalfmorgenstraat 81 (1921)

1943	J.M. van Elervoort (machinezetter)

Twaalfmorgenstraat 79

Twaalfmorgenstraat 79 (1921)

1928	G. van den Wildenberg
1943	G. Emans (seinhuiswachter)

Twaalfmorgenstraat 77

Twaalfmorgenstraat 77 (1921)

1928	M.M. de Bekker - W.J. de Bekker
1943	M.M. de Bekker

Twaalfmorgenstraat 75

Twaalfmorgenstraat 75 (1921)

1928	H.M. Bettonviel
1943	Arie de Bruijn (handelaar in slachtprod.)

Twaalfmorgenstraat 75

Twaalfmorgenstraat 75 (1921)

1928	H.M. Bettonviel
1943	Arie de Bruijn (handelaar in slachtprod.)

Twaalfmorgenstraat 73

Twaalfmorgenstraat 73 (1921)

1928	F.C. Jordens - J.A. Neefs
1943	A.J.A. Krapels (magazijnknecht)

Twaalfmorgenstraat 71

Twaalfmorgenstraat 71 (1921)

1928	wed. L.J. van der Sluis
1943	A.J.G. v.d. Sluis (bakker)

Twaalfmorgenstraat 69

Twaalfmorgenstraat 69 (1921)

1928	G. Beukers
1943	J. van de Bosch (chauffeur P.T.T.)

Twaalfmorgenstraat 67

Twaalfmorgenstraat 67 (1921)

1928	J.M. Heijkoop
1943	Fr.W. Heijkoop (sigarenmaker) - J.J. Heijkoop (deksorteerder)

Twaalfmorgenstraat 65

Twaalfmorgenstraat 65 (1921)

1928	V.J. Wooning
1943	G.R. Polo (terrazowerker) - wed. A. Wooning-de Lang

Twaalfmorgenstraat 63

Twaalfmorgenstraat 63 (1921)

1928	J. Bak
1943	J. Elemans (kellner)

Twaalfmorgenstraat 61

Twaalfmorgenstraat 61 (1921)

1928	W.G. Mulders
1943	Th.J. Beekmans (arbeider)

Twaalfmorgenstraat 59

Twaalfmorgenstraat 59 (1921)

1928	wed. K. Assmann
1943	W. Assmann (schoenmaker)

Twaalfmorgenstraat 57

Twaalfmorgenstraat 57 (1921)

1928	P. van Zeelst
1943	F. van Zeelst (magazijnbediende) - M. van Zeelst (boekhoudster) - P. van Zeelst (metselaar)

Twaalfmorgenstraat 55

Twaalfmorgenstraat 55 (1921)

1928	C.J.H. Witmer
1943	C.J.H. Witmer (werkmeester drukkerij)

Twaalfmorgenstraat 53

Twaalfmorgenstraat 53 (1921)

1928	H. Moerkens
1943	H. Moerkens

Twaalfmorgenstraat 51

Twaalfmorgenstraat 51 (1921)

1928	J.A.G. Albers
1943	wed. M. Hugers-de Groot

Twaalfmorgenstraat 49

Twaalfmorgenstraat 49 (1921)

1928	A. de Wit
1943	A. de Wit (boekbinder)

Twaalfmorgenstraat 47

Twaalfmorgenstraat 47 (1921)

1928	R. Coppens
1943	A. Westerlaken (metselaar)

Twaalfmorgenstraat 45

Twaalfmorgenstraat 45 (1921)

1928	C.A. van Kaam
1943	C.A. van Kaam (opzichter) - J.G.M. van Kaam (boekhouder)

Twaalfmorgenstraat 43

Twaalfmorgenstraat 43 (1921)

1928	G.A. Spaapen
1943	J.L. Antonisse (ambtenaar distributie)

Twaalfmorgenstraat 41

Twaalfmorgenstraat 41 (1921)

1928	H.P.C. van Nunen
1943	A.M.J. van der Kallen (monteur)

Twaalfmorgenstraat 39

Twaalfmorgenstraat 39 (1921)

1928	J.M.A. van Stiphout
1943	wed. J.M.W. Viguurs-de Wit (slagerij)

Twaalfmorgenstraat 37

Twaalfmorgenstraat 37 (1921)

1928	Th. Oomen
1943	Th. Oomen van Rooy (handel in koloniale waren) - Th. Oomen (winkelier)

Twaalfmorgenstraat 35

Twaalfmorgenstraat 35 (1921)

1928	W.L. van Roosmalen
1943	A. Maas (magazijnknecht)

Twaalfmorgenstraat 33

Twaalfmorgenstraat 33 (1921)

1928	P.A. van Roosendaal
1943	P.A. van Roosendaal (kleermaker)

Twaalfmorgenstraat 31

Twaalfmorgenstraat 31 (1921)

1928	F. Schuurmans
1943	F. Schuurmans (bankbediende) - J.F.W. Schuurmans (bode ziekenfonds) - wed. W. Schuurmans-van Rijbroek

Twaalfmorgenstraat 29

Twaalfmorgenstraat 29 (1921)

1928	J.H. Hendrix
1943	J.H. Hendrikx

Twaalfmorgenstraat 27

Twaalfmorgenstraat 27 (1921)

1928	W. van Erp
1943	wed. M.H. van Erp-Janssen

Twaalfmorgenstraat 25

Twaalfmorgenstraat 25 (1921)

1928	C.J. van Roij
1943	W.J. Harmsen (meubelmaker) - C.J. van Roij

Twaalfmorgenstraat 23

Twaalfmorgenstraat 23 (1921)

1928	C. de Leeuw
1943	wed. J.R. de Leeuw-van Aken

Twaalfmorgenstraat 21

Twaalfmorgenstraat 21 (1921)

1928	H.A. van Balen
1943	H.A. van Balen (concierge) - L.J. van Balen (loopknecht)

Twaalfmorgenstraat 19

Twaalfmorgenstraat 19 (1921)

1928	mej. C.J.M. de Jong - mej. M.C.J. de Jong - P.J. de Jong - J.H.Th. Vogels
1943	H.W.H. Kitslaar (winkelier)

Twaalfmorgenstraat 17

Twaalfmorgenstraat 17 (1921)

1928	J.J. de Lieshout
1943	A. Spoor (kellner)

Twaalfmorgenstraat 15

Twaalfmorgenstraat 15 (1921)

1943	H.W. van de Berg (expeditieknecht)

Twaalfmorgenstraat 13

Twaalfmorgenstraat 13 (1921)

1928	H. de Bie
1943	J.A. Maas (koopman levensmiddelen)

Twaalfmorgenstraat 11

Twaalfmorgenstraat 11 (1921)

1928	M. Jacobs - A.M. Straver
1943	M. Jacobs

Twaalfmorgenstraat 9

Twaalfmorgenstraat 9 (1921)

1928	H. van Gemert
1943	J.L. Beks (buffetchef)

Twaalfmorgenstraat 7

Twaalfmorgenstraat 7 (1921)

1928	M.N. Gloudemans - N.A. Gloudemans
1943	M.V. Gloudemans

Twaalfmorgenstraat 5

Twaalfmorgenstraat 5 (1921)

1928	C. Heininger
1943	C. Zuydendorp (monteur E.T.)

Twaalfmorgenstraat 3

Twaalfmorgenstraat 3 (1921)

1928	P.G. Ulijn
1943	A. Proveniers (schoenmaker) - A.P.C.M. Proveniers (kantoorjuffrouw)

Twaalfmorgenstraat 1

Twaalfmorgenstraat 1 (1921)

1928	J. van der Linden - wed. Th. van der Linden
1943	J. van der Linden (ijzerdraaier) - wed. C.T. van der Linden-van Vlijmen

  5212 SM   1..37
  5212 SN  39..83
  5212 SP   2..22
  5212 SR  24..50

  1928 : 2..50, 1..79

Bossche Encyclopedie |

Twaalfmorgenstraat

De Muntel

Bossche morgen is 0,993 hectare

Twaalfmorgenstraat

Op deze pagina