De handelaar in lijnwaad Van Ophoven woonde in de Fonteinstraat, recht tegenover de Kolperstraat. Zoon Michael werd leerling aan de Bossche latijnse school. Op vijftienjarige leeftijd trok hij naar Antwerpen, waar hij intrad bij de Dominicanen, de Predikheren. Hij studeerde in Leuven en in deze stad werd hij op 13 maart 1593 tot priester gewijd. Na afloop van zijn studies te Leuven trok hij naar de universiteit van Bologna in Italië.

Daarna begon hij zijn verdere loopbaan binnen de Dominicaner kloostergemeenschap. Van het klooster in Antwerpen werd hij prior. Toen moet hij ook de bekende schilder Rubens hebben leren kennen. Ophovius werd ook provinciaal van de gehele Nederlandse kerkprovincie van de Dominicanen. Op die wijze leerde hij ook het noordelijke missiegebied, de jonge opstandige Republiek kennen. Ophovius begaf zich toen op diplomatiek terrein. Onder andere was hij betrokken bij vredesonderhandelingen tijdens deze Opstand tussen Spanje en de Republiek. In 1623 werd hij in Heusden gevangen genomen, toen hij trachtte Willem van Horne, de gouverneur van deze stad, over te halen de Spaanse zijde te kiezen. Bijna twee jaar heeft Ophovius toen gevangen gezeten; eerst te Heusden en later op de Gevangenispoort in Den Haag.

In 1626 werd Ophovius in Antwerpen tot bisschop gewijd en benoemd in zijn geboortestad 's-Hertogenbosch. Zijn wapenspreuk was 'luce et fructu', 'met licht en vrucht'. Met heeft zich tijdens de drie jaar dat hij in Den Bosch in functie was vooral ingezet voor reeds in zijn bisdom ingezette katholieke reformatie.

Toen in 1629 de stad overwonnen dreigde te worden na een beleg van ruim vier maanden, was het het voorstel van Ophovius om de vredesonderhandelingen te beginnen. De Bossche gouverneur Grobbendonck wilde desnoods een deel van de stad opgeven, maar luisterde toch naar de bisschop. Vredesonderhandelingen en een Bossche capitulatie volgde. Als eerste zette Michael Ophovius zijn handtekening onder dit verdrag.

Na de val van de stad moest ook de bisschop Den Bosch verlaten. Hij verbleef nog enige jaren in de Meierij van 's-Hertogenbosch. Op 4 november 1637 overleed hij in Lier. In de Dominicanerkerk te Antwerpen werd hij begraven.

Een straatnaam kreeg hij in zijn geboortestad op 18 februari 1936. De huidige Van Grobbendoncklaan maakte toen nog een onderdeel uit van deze Ophoviuslaan.