afb. Fotopersbureau Het Zuiden, 26 september 1938
Volgens het Groene Boekje schrijf je samenstellingen van straatnamen met daarin 'koningin' met tussenletter -e: Koninginneweg, Koninginnestraat. 's-Hertogenbosch heeft echter sinds 27 januari 1897 een Koninginnenlaan, met tussenletters -en dus. De reden van deze straatnaamgeving is gelegen in het bezoek dat twee koninginnen in 1895 aan de stad brachten. Op 23 november 1890 overleed koning Willem III en werd de 10-jarige prinses Wilhelmina koningin. Wegens de minderjarigheid van Wilhelmina werd haar moeder koningin Emma tot regentes benoemd. Het Nederlandse volk zag Wilhelmina als 'het koninginnetje', en Emma als koningin-regentes. Beide koninginnen kwamen op 15 mei 1895 rond 11.00 uur per stoomtrein op het Bossche station aan, terwijl er vanaf de Citadel 101 kanonschoten ter saluut weerklonken. Er volgde een tocht per open koets naar de stad, waarbij direct de feestelijke toegangspoort aan de Stationsweg bewonderd kon worden. Andere grote erepoorten waren opgesteld aan het Hinthamereinde, de Visstraat en Vughterpoort. Er volgden een bezoek aan het Groot Ziekengasthuis en een audiëntie in het Gouvernement. 's Middags werden de Sint-Jan en het Zwanenbroedershuis bezocht. Rond 22.30 uur vertrok men per trein naar Nijmegen, waar de nacht werd doorgebracht. 's Anderendaags was het hoge gezelschap weer terug. Vooral de omgeving werd bekeken, met onder meer een bezoek aan het Instituut voor Doofstommen in Sint-Michielsgestel en aan Huize Vught. 's Avonds reed men langs de illuminatie (sierverlichting) en bij het station werd een groots vuurwerk afgestoken. Tijdens het bezoek deelde Emma diverse ridderordes uit, de Bossche armen kregen gezamenlijk een gift van 1.200 gulden. | 7 |
Er zijn tal van gemeenten in ons land die een Koninginnelaan, -straat of -weg hebben. 's-Hertogenbosch heeft echter sinds 27 januari 1897 een Koninginnenlaan. De reden van deze straatnaamgeving is te vinden in het bezoek dat een kleine twee jaar daarvóór de beide koninginnen aan de stad brachten. Het Nederlandse volk zag Wilhelmina vanaf 23 november 1890 (sterfdag van haar vader, koning Willem III, zij was toen tien jaar oud) als 'het koninginnetje' terwijl Emma als koningin-regentes optrad.
Beide koninginnen stoomde op 15 mei 1895 om 11.08 uur het Bossche station binnen, terwijl er vanaf de Citadel 101 saluutschoten weerklonken. Er volgde een rijtoer naar de stad, waarbij direct al één van de feestelijke toegangspoorten bewonderd kon worden. Meerdere malen zouden de koninginnen per koets de stad doorkruisen. Want eerst volgde er een bezoek aan het Groot Ziekengasthuis. In draf ging men vervolgens naar het Gouvernement, waar een audiëntie volgde. Die middag was er een bezoek aan de Sint-Jan en aan het Zwanenbroedershuis in de Hinthamerstraat. Een kindercantate vond vervolgens plaats op de Parade.
In het Gouvernement boden Provinciale Staten een diner aan aan de hoge gasten en hun gevolg. 's Avonds volgde er een nieuwe rijtoer, waarbij vooral de verlichting (illuminatie) bewonderd kon worden. Op het programma stond precies de te volgen route vermeld die de koninginnen zouden volgen, terwijl eveneens genoteerd was of het gezelschap 'in draf', dan wel 'in stap' een bepaalde straat zou passeren.
Om één voor half elf vertrokken de gasten vanaf het station weer naar Nijmegen, waar de nacht werd doorgebracht. De volgende dag om 10.44 uur was het gezelschap weer terug. Op deze tweede dag van het bezoek werd vooral de omgeving bekeken. De rijtoer leidde via Hintham, Berlicum en Den Dungen naar Sint-Michielsgestel, waar het Instituut voor Doofstommen een bezoek werd gebracht. Daarna werd Huize Voorburg in Vught bezocht. In draf ging het weer terug naar 's-Hertogenbosch, waar in het Gouvernement een 'Receptie voor Dames' gehouden werd. Het diner werd die avond aangeboden door het Bossche stadsbestuur in de raadszaal. Vervolgens weer een rijtoer langs de illuminatie, terwijl bij het station nog een groots vuurwerk bewonderd werd, met onder andere “Leve De Koninginnen” in schitterend diamantvuur met guirlandes, de letters W en E omgeven door verlichte lauwertakken “een bombardement van kardoezen en staartprojectielen”. Toen de trein vertrok volgde nog een bouquet van honderd vuurpijlen.
Tijdens het bezoek deelde de koningin-regentes diverse ridderorden uit, terwijl de Bossche armen samen een gift kregen van 1200 gulden.
Het gemeentebestuur liet een uitgebreid verslag drukken over deze twee dagen, dat eindigde met de woorden van de koningin-regentes: "Indien men Ons te 's-Hertogenbosch heeft willen toonen dat aan Onze ontvangst niets mocht ontbreken, dan voorzeker, Ik erken het dankbaar, is men daarin geheel geslaagd.”
|
1986 |
Henny MolhuysenStraat en naam : KoninginnenlaanBrabants Dagblad donderdag 24 april 1986 (foto) |
1908 | P.A. van Hecke (handelsreiziger) |
1910 | H.J. v.d. Belt (assurantiën) |
1928 | B.E.P. Trosée |
1943 | A.F.G. Kennis (handelsagent) |
1908 | B.E.P. Trosée (handelsreiziger) |
1910 | B.E.P. Trosée (handelsreiziger) |
1928 | mej. E.M.M. de Jong |
1943 | A.A.J.M. de Jong (Sigarenmag. 'La Fontaine') sigaren, sigaretten, tabak |
1960 | Klopper - Kramer (R.K. Begrafenisonderneming) |
1908 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1908 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1910 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1928 | Fabriek Cooijmans |
1943 | N.V. J.G. Cooymans en Zn. (distilleerderij) |
1908 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1910 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1928 | Fabriek Cooijmans |
1943 | N.V. J.G. Cooymans en Zn. (distilleerderij) |
1908 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1910 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1928 | Fabriek Cooijmans |
1943 | N.V. J.G. Cooymans en Zn. (distilleerderij) |
1908 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1910 | Mij. J.G. Cooijmans & Zn. (likeurstokerij, distilleerderij) |
1928 | Fabriek Cooijmans |
1943 | N.V. J.G. Cooymans en Zn. (distilleerderij) |
1908 | Chemische fabriek 'Excelsior' van dr. Lamers en dr. Indemans (apothekers) |
1910 | Chemische fabriek 'Excelsior' van dr. Lamers en dr. Indemans (apothekers) |
1928 | dr. Lamers en dr. Indemans |
1943 | H.W. van Kempen (inkooper damesmode-artikelen) - N.V. Confectie Industrie Lambooy-Klunder |
1910 | Chemische fabriek 'Excelsior' van dr. Lamers en dr. Indemans (apothekers) |
1928 | dr. W.G.A Indemans |
1943 | N.V. Confectie Industrie Lambooy-Klunder |
1908 | wed. Th. Houtman-Lemaire - Roger Sweens (particulier) - Ant. Sweens-Houtman (sigarenfabrikant) |
1910 | wed. Th. Houtman-Lemaire - Roger Sweens (particulier) - Ant. Sweens-Houtman (sigarenfabrikant) |
1928 | mr. J.J.A.H.M. van Besouw - J.H. van Prooijen - F.J. Siskens |
1943 | M.H.J. Brom - N.V. Confectie Industrie Lambooy-Klunder |
1910 | wed. Th. Houtman-Lemaire - Roger Sweens (particulier) - Ant. Sweens-Houtman (sigarenfabrikant) |
1943 | N.V. Confectie Industrie Lambooy-Klunder |
1910 | wed. Th. Houtman-Lemaire - Roger Sweens (particulier) - Ant. Sweens-Houtman (sigarenfabrikant) |
1928 | Cigarettenfabriek |
1908 | Boijmans (hoofdonderwijzer) - Drogistwinkel van A.F.T.M. van den Dies - H. v. Hoek (bevolkingsagent) |
1928 | W. Hurkens - J.Th.C. Kappé (kappersbediende) |
1943 | A.G.J. Cornelissen (kapper) |
1908 | J.P. Wijtenhorst (ingen. rijkswaterstaat) |
1910 | R. Zuidema (dir. der Nutsschool) |
1928 | J. de Bie |
1943 | C.A.C. Spierings (onderwijzer) |
1908 | P.A. van Dongen (teekenaar kadaster) |
1910 | M.V. Hirdes (fabrikant) |
1928 | J.W. van Nistelrooij - J. Oomen |
1943 | wed. H.A.A. van Nistelrooij-Driesen |
1961 | Hotel De Gouwe Sleutel |
1908 | J.G. Lijbering (inspect. der registratie en Dom.) |
1910 | J.G. Lijbering (inspecteur der registratie en domeinen) |
1943 | P.L.M. Mangels (chef-commies N.S.) |
1908 | S. v.d. Heijden (confectiefabrikant) |
1910 | S. v.d. Heijden (confectiefabrikant) |
1928 | J.M.W. Hoebanx |
1943 | N.J.H.M. Bekkers (kantoorbediende) - wed. F.A.H. Bekkers-Tillemans |
1908 | H. van Rijsbergen |
1910 | L.G. van Dam (civiel ing. spoorwegd.) |
1928 | J.A.Th.M.H. Sweens |
1943 | A.P. Ottenvanger (assuradeur) - D. Ottenvanger-van Kempen (corsetten) |
1908 | Gez. v.d. Linde (melksalon) |
1910 | Gez. v.d. Linde (melksalon) |
1928 | Belastingkantoor |
1943 | A.L.J. Dufrasnes (cultuurtechniker) |
1908 | A. Verhagen (mr. schoenmaker en schoenenmagazijn) |
1910 | A. Verhagen (schoenenmagazijn) |
1928 | W.M. van Eerd |
1943 | W.M. van Eerd (slager) |
1908 | J. Morks Jr. |
1910 | J. Morks Jr. |
1928 | G.H. Boomer |
1943 | P.J. Bettonviel (vormer) - wed. E.J. Wijffelaars-Desmense - J. van Zwieten (bouwkundige) |
1908 | wed. C.J. Golichowski (pianohandel) - wed. Hutzen - J.B. Onderwater (civiel ingenieur) |
1923 | Petrus H.L. Bollen (leeraar gymnasium) - Johannes G. Eijkemans (kleermaker) - wed. Gerardus Eijkemans (zonder) |
1928 | wed. G. Eijkemans - H.W.A.M. Vehmeijer |
1908 | wed. Verhaar (winkel. depôt broodf. 'de Korenbloem') |
1910 | J. Jongen (depôt broodf. 'de Korenbloem') |
1928 | N.M. de Ligt |
1943 | J.A. Houtman (techn. contr. bemiddelaar) - J.L. Pijnenburg (rijksklerk D.B.) |
1908 | fa. G. Eijkemans (kleeding naar maat) |
1910 | fa. G. Eijkemans (kleeding naar maat) |
1928 | Eijkemans en Oomens |
1943 | G. Tanzwirth (beambte D.D.P.) |
1908 | fa. G. Eijkemans (kleeding naar maat) |
1910 | fa. G. Eijkemans (kleeding naar maat) |
1923 | Wilhelmus A. Eijkemans (kleermaker) |
1928 | J.A.D. Schumaker |
1943 | H.M. van den Dungen (goudsmid) |
1908 | H. Weijts-Hendriks (aannemer) |
1910 | H. Weijts-Hendriks (aannemer) |
1928 | A.C.P. Nabbe |
1943 | A.J.M. Bolsius |
1908 | W. Bossers (handelsagent) |
1910 | W. Bossers (handelsagent) |
1928 | S.C.M. van Laarhoven |
1908 | F.J.A. Kuijpers (beeldhouwer) - Gez. Kuijpers (tailleuses) |
1910 | F.J.A. Kuijpers (beeldhouwer) - Gez. Kuijpers (tailleuses) |
1923 | Henri J.M. Driessen (winkelbediende Vroom en Dreesman) |
1928 | L.Th.M. Kaanders |
1943 | J.Th.C. Kappé (heerenkapper) |
1908 | A.J.M. van Breemen van Hooff (boekhouder) |
1910 | A.J.M. van Breemen van Hooff (boekhouder) |
1923 | Johannes P.A. Dubbeld (kleermaker) |
1928 | J.P.A. Dubbeld - mej. H.L.M. Dubbeld |
1943 | A.J. Kloezeman (serg. majoor instr., op wachtgeld) |
1908 | H. van Valkenburg (handelsreiziger) |
1910 | W. v.d. Ven (onderwijzer) |
1923 | Josephus J.H. van Bergen (reiziger sigarenfabriek) |
1928 | J.J.H. van Bergen |
1943 | J.J.M. Hurkens (kantoorbed. architectenbureau) - W. Hurkens (dames-kapsalon) - W. Hurkens (kapper) |
1908 | F.J. Kennis |
1910 | wed. F.J. Kennis |
1923 | Gradus H. Driessen (pensionhouder) |
1928 | wed. A. van Liempt |
1943 | A.A.S. de Mul (adj. commies Dir. Bel.) |
1908 | Fred.S. Fraenkel (hoofdvertegenw. der Germania Oil Comp.) |
1910 | Fred.S. Fraenkel (handelaar in machineoliën) |
1923 | Antonius M. Boskamp (commies Ned. Sp.) |
1928 | mej. C.H.H.M. van der Loo - wed. N.J. van der Loo |
1943 | M. Schouten (handelsreiziger) - M. Schouten (technisch adviseur) |
1908 | A.M.W. Boskamp (adj. commies 1e kl. S.S.) |
1910 | A.M.W. Boskamp (adj. commies 1e kl. S.S.) |
1923 | Wilhelmus van Gestel (bureelambtenaar) |
1928 | W. van Gestel |
1943 | W. van Gestel |
1910 | J.J.M. Grossouw (handelsreiziger) |
1923 | Carel F. Grönert (ambtenaar Ned. Spoorwegen) - Wilhelmina L.G. Grönert (apothekers asst.) |
1928 | F.H.L. Vullinghs |
1908 | mevr. wed. ds. J. Eigeman - A.P. van Leuven (direct. levensverz. mij en voorschotbank) |
1910 | mevr. wed. ds. J. Eigeman - A.P. van Leuven (direct. levensverz. mij. en voorschotbank) |
1923 | Adriana H. van Campenhout geb. van Rijn (muziekleerares) - Johannes C.F.M. Campenhout (onderwijzer) |
1928 | M. Quint |
1908 | E.W. Beth (opzichter der telegrafie) |
1910 | F. van Berge (handelsagent) |
1928 | H.M.M. Pennings |
1943 | J.H. Schalm |
1908 | A.A. Ebeling (adj. comm. ter gem. secretarie) |
1910 | A. Verbeeten (assuradeur) |
1943 | M.W. Bijnen (kantoorbediende) - Jan van Dijk (autobusondernemer) - wed. J.M.B. van Dijk-Sprengers |
1910 | A.J. Briels (boekhouder) |
1928 | N.L. Nissink |
1943 | N.L. Nissink (vert. Jansen en Tilanus N.V.) |
1910 | Mag. 't Gouden Anker (dames en heerenart.) |
1908 | A.M. van Rooij (graanhandelaar) |
1910 | A.M. van Rooij (graanhandelaar) |
1928 | A.M. van Rooij |
1943 | M.J.J. Geldens (steenfabrikant) |
1908 | G.G. Molenaar (hoofd v.d. hypoth.bank) |
1910 | J.H. Crena Uiterwijk (kapt. der infant.) |
1928 | J.M. d' Herripon - mej. A.M.C. Oomen |
1943 | L.Ch. Heinstra (steno-typiste) - J.N.W.H. de Jong - W.L. Roeffen - T.J. de Werk (pensionhouder) - wed. H.H.M. de Werk-Engels |
1908 | J. Hirdes (passementfabrikant) |
1910 | J. Hirdes (passementfabrikant) |
1928 | J.J. Pijnenborg |
1943 | J.M. van Hees (kantoorbed. autobus ondern.) - D. de Jong (auto-monteur) |
1908 | H.P. Schute-Dieden (koopman) |
1910 | Dames van Lieshout |
1928 | D. Huijskens |
1943 | A.J. Smits (hulptelefoniste der P.T.T.) - C. Smits (veehandel) - C.A. Smits (veehandelaar) - C.A.M.T. Smits (kantoorjuffrouw) - mr. J.A.M. Teulings (ambt. R. v. A.) |
1908 | fa. wed. M. Kluijtmans (kerkornamenten) - G.D.J. Verhulst |
1910 | fa. wed. M. Kluijtmans (kerkornamenten) - J.A. Koster-Kluijtmans (in wijnen) - G.D.J. Verhulst |
1928 | C.A. Smits |
1943 | L.A.M. Schippers (accountant) |
1908 | N.L.J.A. Braakenburg van Backum (contr. geneeskundige der Rijksverz. bank voor N. Br.) |
1910 | N.L.J.A. Braakenburg van Backum (contr. geneeskundige der Rijksverz. bank voor N. Br.) |
1928 | W. Damman - wed. J.F. Gostelie |
1943 | N.W. van Wamel (sigarenmaker) |
1910 | N.L.J.A. Braakenburg van Backum (contr. geneeskundige der Rijksverz. bank voor N. Br.) |
1928 | A.A. Ebeling |
1936 | dr. B.J.W. Vroom |
1943 | M.I.M. Knipscheer |
1908 | J.J. van Keijzerswaard (deurw. stedel. bel. boekhouder gem. vischmarkt) |
1910 | J.J. van Keijzerswaard (deurw. stedel. bel. boekhouder gem. vischmarkt) |
1928 | E. ter Heegde |
1943 | J.G.G.M. Scott (bedrijfsleider) |
5211 WD 1..35 5211 WE 37..55 5211 WG 2..34
1897 |
27 januari 1897No. 29. Namen van straten... Ten noorden van den Stationsweg: Den boulevard tot aan het voormalige stationsgebouw te noemen: Koninginnenlaan ...
Stadsarchief | GAHt Notulen gemeenteraad 1897 nr. 1(27.01) p. 1-47 | 43
|
1909 : rechts 1..55, links 2..36
J.J.M. Franssen, De Bossche arbeider in zijn werk- en leefmilieu in de tweede helft van de negentiende eeuw XXXIII (1976) 224
F.L. Jansen, Kledinghandel in transitie LXXXVIII (1991) 107, 108