afb. Onbekend, 1925
In het begin van de jaren twintig was de woningnood groot in Den Bosch. Daarom werden er ondermeer 245 arbeiderswoningen gebouwd in De Muntel en De Hinthamerpoort. Eén van deze woningen was een geschenk van de Afdeling 's-Hertogenbosch van de Nederlandsche Vereeniging van Huisvrouwen. Bij een grote actie in het Concertgebouw had zij 'met Amerikaansche voortvarendheid' ƒ 1.800,- bijeengebracht voor een volkswoning. Deze zou bestemd moeten zijn voor 'de armsten der armen'. Maar toen de woning gereed was, bleek dat er voor deze 'paupers' elders huisvesting gerealiseerd zou worden. Discussies in de gemeenteraad zijn het leukst, dikwijls ook het meest emotioneel, als het om een blijkbaar onbeduidend voorstel als een straatnaam gaat. Zo ook in de vergadering van 10 december 1924. De Straatnamencommissie had de geplande woning voorzien aan het het eind van de Westerburgerweg en het kleine straatje 'Huisvrouwenvereenigingsstraat' willen noemen. Burgemeester en wethouders gingen niet akkoord en stelden de verkorte naam 'Huisvrouwenstraat' voor. Maar het eerste Bossche vrouwelijke raadslid, de journaliste Wilhelmina Brouns-Van Besouw (1879-1937) was het daar niet mee eens: het gaat niet om de vrouwen, maar de daad die zij verricht hebben moet geëerd worden. 'Huismusschenstraat' stelde daarop het raadslid Jimmink voor. Maar mevrouw Brouns had een andere suggestie: Klimopstraat. En in een gloedvol betoog vergeleek zij de huisvrouw met een klimop; zij siert het huis, is blijvend, groen is de kleur van de hoop, hecht zich vast aan muur en woning, groeit zelf. Trouwens de naam zei het al: Klim op, houdt vol. Haar voorstel haalde het echter niet. Daags daarop verscheen er een politieke prent van Herman Moerkerk in de krant. Een vrouwelijke raadslid, Klimopiana geheten, was druk bladerend bezig raadsverslagen te lezen en biologische naslagwerken te raadplegen. Want zij bereidde haar raadsvergaderingen altijd goed voor! In 1919 was Wilhelmina Brouns door mannen (want het actief vrouwenkiesrecht was pas vanaf 1922 mogelijk) als lid van de Rooms Katholieke Staatspartij in de gemeenteraad gekozen. Op zaterdag 21 februari 1925, daags voor Carnaval, was de woning klaar en werd een gedenksteen onthuld: 'MCMXXV. De Afd. 's-Hertogenbosch der Ned. Ver. van Huisvrouwen schonk deze woning aan de gemeente' was erin gebeiteld. V&D had de woning ingericht en gedurende een aantal dagen was het huis opengesteld voor geïnteresseerden. Maar of het druk is geweest weten we niet; er was immers ook carnaval in de stad! Ruim vijftig jaar hebben de woningen aan de Huisvrouwenstraat gestaan. In mei 1977 werden zij gesloopt. Dwars door het Prins Hendrikpark was namelijk de Van Grobbendoncklaan aangelegd en er kwam een vergroot kruispunt bij de Graafseweg. Voor de vrijliggende fietspaden moesten de woningen wijken. Het puin werd naar de sloop afgevoed. Ook de herdenkingssteen is toen verdwenen. De laatste twintig jaar is de situatie onveranderd gebleven. Trouwens in de raadsvergadering van 10 december 1924 sprak ook het raadslid Simons over straatnamen. Hij pleitte ervoor dat op straatnaambordjes de betekenis van de straatnaam, of de functie van de geëerde persoon zou worden vermeld. De burgemeester antwoordde dat dit voortaan zou gebeuren. En de afgelopen 75 jaar hebben Bossche raadsleden dar regelmatig gevraagd en even regelmatig gaven de diverse burgemeesters antwoord dat dat inderdaad zou gebeuren. Maar in de praktijk kwam daar niet altijd wat van terecht. |
1998 |
Henny MolhuysenVerdwenen stadsbeelden : Een straat als eerbetoon aan hardwerkende huisvrouwenBrabants dagblad dinsdag 15 december 1998 (foto) |
1928 | A. van Haaren |
1943 | A. van Haaren (sigarensorteerder) |
1928 | M.M. Rutten bij of meergen. Verbeek |
1943 | G.C. Rutten bij of meergen. Verbeek (schilder) - M.M. Rutten bij of meergen. Verbeek (sigarenmaker) - H.W. van der Velden (electricien) |
1928 | A.H. van Hirtum |
1943 | W. Wildschut (opperman) |
1928 | P.H. Vervoort |
1943 | C.W. Schapendonk (metselaar) |
1928 | J.H. Slegers |
1943 | wed. J.M. Slegers-Hoven |
1928 | W.A. van Stippent |
1943 | J.J. van Leeuwen (sigarenmaker) |