afb. 1976
De Berewoutstraat dankt haar naam aan Arnout Berwout, die uit een oud-adellijke, Bossche familie voortkomt. De familie had in de straat een zeer aanzienlijk huis dat via een gangetje met een poort in de Vughterstraat uitkwam. De huizen de Witte Leers (Vughterstraat 105) en de Drie Morianen (Vughterstraat 107) behoorden ook toe aan de familie Berwout. Archeoloog Hans Janssen vond bij opgravingen in 2000 aan de Berewoutstraat een onbekende, eind 13e eeuw gedempte, noord-zuid lopende Diezetak. In het begin van de 14e eeuw is hierop een groot patriciėrshuis gebouwd. Tegen het einde van diezelfde eeuw werd het afgebroken en vervangen door een aantal kleine huisjes. Waarschijnlijk gaat het bij dit patriciėrshuis om het oudste stadshuis van de familie Berwout. Aan de andere kant van de Berewoutstraat, nabij de stadswal, stond gieterij de Clockgieterspoort, waar kleine klokken werden gegoten. Oudste eigenaar ervan (rond 1480) was meesterklokkengieter Gobelius Moer, compagnon van de beroemde klokkengieter Geert van Wou. Een latere eigenaar van dit gebouw was Peter van Oldenburch, de stadsbeul, of zoals hij zich noemde 'de meester van den scherpe gerechte'. In 1733 was sprake van een complex bestaande uit de Klokgieterspoort, drie huisjes met tuinen, vijf andere huisjes (de galerij genoemd), een Berg (werf van een afgebroken molen op Bastion Maria) en een daarop staand huisje, de Klock genoemd. Tien jaar later kocht de stadsregering enkele van die huizen op, sloopte die, en bouwde in 1744 aan de oostkant van de straat de Berewoutkazerne ter huisvesting van 384 manschappen van de artillerie. |
De Berewoutstraat ontleent haar naam aan Arnout Berwout, die in 1352 het recht kocht om de stadsmuur aldaar te mogen betimmeren. De adellijke familie Berwout woonde begin 14e eeuw in enkele zeer grote huizen aan de Berewoutstraat en Vughterstraat. Helemaal aan de andere kant van de Berewoutstraat stond vlakbij de stadswal de Clockgieterspoort, een gieterij waar kleine klokken werden gegoten. De Clockgieterspoort was gebouwd tegen de oostelijke zijgevel van de nabij gelegen, in 1744 aangelegde Berewoutkazerne. Dit ook wel Barbarakazerne genoemde onderkomen voor manschappen van de vestingartillerie, was in de plaats gekomen van de in 1610 opgerichte barakken op de stadswallen nabij de Berewoutstraat. Alleen aan de kant van de Berewoutstraat zijn de kenmerkende, getoogde 12-ruitsramen van de kazerne nog aanwezig. Naast de Clockgieterspoort stond het Smidsgasthuis, door meestersmid Hendrik van Vessem en zijn vrouw Gudula van de Poel gesticht voor oude mannen. Bij testament van 20 juni 1420 doteerden zij het gasthuis met een huis en erf in de Berewoutstraat en met pachten. De straatnaam komt soms verbasterd voor als Berberstraat. In akten uit 1567 en 1587 wordt de straat ook Aert Berewoutstraat genoemd. Op 7 november 1615 werd vergunning verleend aan Paul Ambrosius van Gerwen voor de oprichting van een oliemolen aan de Berewoutstraat nabij de stadswal. Begin 20e eeuw heeft de straat enkele scholen gekend: de Zustersschool, de Bijzondere Meisjesschool, de Bewaarschool. Rond 1930 was in de straat een lagere school gevestigd, de 'Berewoutschool', die te boek stond als de armenschool van de parochie St.-Cathrien. |
Deze straat, soms verbasterd tot Berberstraat, ontving haren naam van Arnout Berwouts uit een oud-Bosch geslacht, die in 1352 het recht kocht, den stadsmuur aldaar te mogen betimmeren. | 78 |
1997 |
Jo HendriksBere(n)woutstraatKringNieuws 1 (1997) 14 |
1865 | F. Kruiniger (conducteur der artillerie) |
1908 | M.B. Smit |
1910 | wed. Smit |
1919 | H.W. Verhees Defais (boekhouder) |
1928 | J. Vrijhoeven |
1943 | J.H.W. Kradolfer (koopman in allerlei) - wed. F. Kradolfer-Netten - D.J. Tames (sigarensorteerder) |
1943 | J. v.d. Sanden (gevangenbewaarder) - J. v.d. Sanden (kantoorbediende) |
1908 | B.A.M. Beauchampet (huisschilder) |
1910 | B.A.M. Beauchampet |
1919 | A. Desmense (ijzergieter) |
1923 | wed. Alphonsus M. Beauchampet (kruidenierster) - wed. Antonius Desmense (zonder) |
1928 | W.P.C.P.M. Desmense |
1943 | Desmense (handel in koloniale waren) - J. Desmense (kernmaker) - W.H. Desmense (kantoorbediende) - wed. F.G. Desmense-Beauchampet (winkelierster) |
1908 | wed. A. Lucas-Smolders |
1910 | wed. A. Lucas |
1919 | H. Lucas (meubelmaker) |
1928 | wed. IJ. Krielvaart |
1908 | J. Timmermans (mr. schoenmaker) |
1910 | J. Timmermans (mr. schoenmaker) |
1919 | H. Kappen (timmerman) |
1928 | H.B. Kappen |
1943 | J.J.M. Dingen (electricien) - J.L. Verhoeven (telefoonist D. W.) |
1908 | W. Kreemers (opperman) |
1919 | G.Th. Tridt (conducteur S.S.) |
1923 | Gerardus Th. Fridt (koopman) |
1928 | G.Th. Fridt |
1943 | H. Dekkers (koopman) |
1908 | J. v.d. Besselaar (pakhuisknecht) |
1919 | J.W. van Ommen (timmerman) |
1928 | W.F Hendrikx - C. Slaats |
1943 | H.F. Sleutjes (agent spoorwegboekhandel) |
1923 | Arnoldus van Erp (arbeider) |
1923 | Johannes H. van Dinther (schoenmaker) |
1908 | H. Tibosch (sigarenmaker) |
1910 | W. Kreemers (arbeider) |
1919 | W. Koppens (smid) - W.L. van Lith (naaimachinereiziger) - J.H. Thissen (sigarensorteerder) |
1928 | W.H. Ari - J.H.H. Thissen |
1943 | A. Engelen (chauffeur) - wed. A. Engelen-Steenbergen - P.J. Mertens (sigarenmaker) |
1910 | A. Desmense (ijzergieter) - B. Wils (wijnsteker) |
1919 | G. van Deelen (politieagent) - wed. S. Pas Smolders |
1928 | W.L. Lith - C. Pas - wed. S. Pas |
1943 | wed. P. van Maren-van der Donk - F.J.A. Welts (fokker) |
1919 | Adr. Maas (timmerman) |
1928 | A.J. Maas |
1892 | Aug.J.C. van Mierlo |
1908 | Werkplaats van F. Govers (loodgieter) |
1910 | Werkplaats van F. Govers |
1919 | J.B. v.d. Burgdt (timmerman) |
1923 | wed. Johannes B. van der Burght (zonder) |
1928 | wed. J.B. v.d. Burght - wed. C.M. van Krieken |
1943 | wed. C.J. v.d. Burgt-Boelen |
1943 | wed. C.M.E. van Krieken-van der Burght |
1900 | R. Blom (koekfabrikant) |
1895 | Gebroeders Spierings en Van Rijckevorsel |
1910 | Pakhuis van C. Mennen (wijnhandel) |
1919 | Werkplaats van F. van Govers |
1928 | L. Ruijters - W. Weller |
1943 | P. Melman (reiziger, zuivelfabriek) - L. Ruijters (carrosseriefabriek) - L. Ruijters (monteur en garagehouder) |
1910 | W.H. Ari (schoenmaker) |
1919 | W.H. Ari (schoenmaker) |
1923 | Wilhelmus H. Ari (schoenmaker) - Cornelis A.F. van Dam (machinist exp. slagerij) |
1928 | F. de Rooij |
1943 | H.J. Meijer (chauffeur) |
1910 | G. van der Westelaken (winkelbediende) |
1919 | G. v.d. Westelaken (winkelbediende) |
1928 | P.J. Sax |
1943 | G.M. van Cromvoirt (broodbakker) |
1881 | M. van der Wielen (molenaar) |
1910 | A. van Hezik (aannemer) |
1919 | J. van Hezik (aannemer) |
1928 | M.P.J. Fonteijn - C.W. Hitters - S. Kuberkiewier |
1943 | Th. de Garde (pakhuisknecht) |
1910 | H.C.M. Vorst (opz. gem. werken) |
1919 | H.C.M. Vorst (opz. Bouw- en Woningtoezicht) |
1928 | F.P. Baert - A.B.G. Geene |
1943 | wed. W.R. van Baert-Geene - A.B.G. Geene (boekdrukker) |
1943 | Drukkerij en Cartonagefabr. 'Taxandria' (school-, schrijf- en teekenbehoeften) |
1908 | Berewoudkazerne - F. Meijer (korp. tamb.) |
1910 | Berewoudkazerne - F. Meijer (korporaal tamboer) |
1919 | Berewoutkazerne Interneeringsgroep |
1910 | Zustersschool |
1928 | Bijzondere Meisjesschool |
1943 | J.M. Jansen (mag. chef confectiezaak) |
1910 | Zustersschool |
1928 | Bijzondere Meisjesschool |
1936 | R.K. Bewaarschool - R.K. L.O. school |
1975 | R.K. Bijzondere meisjesschool |
1908 | J.L. van Dijk (arbeider) - M.J. van Gerven (magazijnbediende) |
1865 | W. Voets (warmoezenier) |
1875 | J. van Bokhoven (warmoezenier) |
1881 | wed. J. van Bokhoven (warmoezierster) |
1908 | H. Pos (bierbrouwer) |
1908 | M. van Santvoort (brouwer) |
1908 | B. Bierman (bierhuishouder) |
1908 | wed. v.d. Aa |
1908 | P. Pasman (hovenier) |
1910 | P. Pasman (hovenier) |
1908 | wed. M. van Bokhoven |
1910 | wed. M. van Bokhoven |
1910 | Fr. Bartels (wijnsteker) - J. van Meer (lampenist S.S.) |
1919 | Fr. Bartels (borstelmaker) - J. van Meer (lampenist S.S.) |
1923 | Franciscus Bartels (wijnsteker) - Antonetta, G. Bergmans (telefoniste) |
1928 | F. Bartels - J. van de Meer |
1943 | C.W.A. Faas (sigarenmaker) |
???? | (Berewoutstraat H 95): Fr. Bartels (wijnsteker) |
1908 | Th. de Garde (loopknecht) |
1910 | Th. de Garde (loopknecht) |
1919 | Th. de Garde (loopknecht) |
1928 | Th. de Garde |
1908 | H.C. Verhoeven (koetsier van G. & L.) |
1910 | H.C. Verhoeven (koetsier van G. & L.) |
1919 | H.C. Verhoeven (koetsier van G. & L.) |
1928 | wed. H.C. Verhoeven |
1908 | J.A. van Breemen (sigarenmaker) |
1910 | J.A. van Breemen (sigarenmaker) |
1919 | J.A. van Breemen (sigarenmaker) |
1923 | Johannes G. van Breemen (sigarenmaker) |
1908 | A. Faas (loopknecht) |
1910 | A. Faas (loopknecht) |
1919 | A. Faas (schoenmaker) |
1923 | Martinus J. Bastiaans (koekbakker) - Adrianus Faas (loopknecht) |
1919 | Pakhuis van B. van Dartel |
1923 | Edward Th.H. Engels (schrijver griffie kantongerecht) - Theodorus L.J. Engels (bureelchef parket ambt. O.M. kantongerecht) |
1928 | H.A. Keser |
1943 | A.J. Hurkens (stationkruier) |
1908 | J. Burg (meubelmaker) |
1910 | J. Burg (meubelmaker) |
1919 | J. Burg (meubelmaker) - W. van Gestel (wijnsteker) - H.J.J. Ploegmakers (sigarenmaker) |
5211 DJ 1..5
1909 : rechts 1..23, links 2..38 1928 : 3..23, 2..34 2004 : 1..5 (postcodes)
No 40 Wijk H (komend van de Vughterstraat) | ||||||
Berewoutstraat | ||||||
302 | 7 | Kort, Wilhelmus de | Schoenmaker | 37 | Rooms | Vught |
303 | 9 | Scheefhuls, Johannes | Timmerman | 44 | Rooms | Den Bosch |
304 | 6 | Orrie, Petrus | Kraankind | 40 | Rooms | Den Bosch |
306 | 8 | Eeersch, Philemond | - | 57 | Gereformeerd | Den Bosch |
307 | 2 | Leeuwen, Hendrikug | Tuinman | 38 | Rooms | Den Bosch |
308 | 7 | Zeeland, Wilhelmus van | - | 60 | Rooms | Hees |
309 | 10 | Verthoeme, Maria | - | 66 | Rooms | Herrenthals |
310 | 4 | Doorn, Johannes van | Hoevenier | 97 | Rooms | Gerwen |
311.1 | 7 | Schuurmans, Cornelia | Winkelierster | 31 | Rooms | Vught |
311.2 | 7 | Gruyter, de Rijnerus | Kledermaker | 38 | Rooms | Den Bosch |
311.4 | 6 | Meeles, Joannes | Garentwijndersknech | 32 | Rooms | Den Bosch |
311.5 | 8 | Suurs, Johannes | Kledermaker | 57 | Rooms | Hijdensen |
311.6 | 8 | Wetlok, Johannes | Hoevenier | 60 | Rooms | Cromvoirt |
311.7 | 13 | Looijens, Waltherus | Koopman | 38 | Rooms | Turnhout |
311.8 | 3 | Vis, Johanna Christina | Kroeghoudster | 40 | Gereformeerd | Den Bosch |
311.9 | 5 | Cordens, Lambertus | Postiljon | 28 | Rooms | Weemontingen |
312 | 2 | Stakenborg, Cornelis | - | 74 | Rooms | Tilburg |
313 | 4 | Pruis, Maria Catharina | - | 59 | Rooms | Vught |
Vughterstraat |
J.J.M. Franssen, De Bossche arbeider in zijn werk- en leefmilieu in de tweede helft van de negentiende eeuw XXXIV (1976) 290
F.L. Jansen, Kledinghandel in transitie LXXXVIII (1991) 373
Charles de Mooij en Aart Vos, 's-Hertogenbosch binnenskamers (1999) 31
Varia Historica Brabantica III (1969) 264