In de voormalige gemeente Bokhoven, sedert 1922 deel uitmakend van de gemeente Engelen, en vanaf 1971 van de gemeente 's-Hertogenbosch, bevindt zich de Baron van der Aaweg. In 1976 werd deze weg door de polder zo genoemd. Jan, de zoon van Hernricus van der Aa en van Margriet Oem Van Arkel, kreeg in 1486 de heerlijkheid Bokhoven in bezit. Het was een rumoerige tijd. Karel van Gelre teisterde het Brabantse land en verwoestte in 1498 Bokhoven. De kerk, de pastorie en ook de rest van het dorp zou toen 'te vuur en te zwaard' vernietigd zijn. Jan van der Aa was zeer actief in deze strijd van Bourgondië (waar Brabant toe behoorde) tegen Gelre. Regelmatig nam hij aan de zijde van Maximiliaan deel aan gevechten tegen de noorderbuur, Karel van Gelre. Om aan de benodigde financiën te komen, verkocht hij zelfs delen van zijn heerlijkheid Bokhoven.
Nadat Bokhoven in 1498 verwoest was, zou het toch weer worden opgebouwd. Ook de kerk. In 1521 werd toestemming gegeven de restanten van de oude kerk, het koor, af te breken en opnieuw op te bouwen. Het was Jan van der Aa die het financieel mogelijk maakte dat deze kerk herbouwd werd. Nadat het gebouw klaar was, schonk hij ondermeer zilveren en zijden sieraden. Elisabeth van Egmond, de echtgenote van Jan van der Aa, schonk een sacristie en een missaal. Zij ondersteunde de Bokhovenaren financieel tijdens deze moeilijke periode.
Door de houding van Jan van der Aa in de strijd tegen Gelre werd hij door Maximiliaan van Oostenrijk benoemd tot ridder in de orde van het Gulden Vlies. Ook op andere wijze werd hij geëerd. De heerlijkheid Bokhoven werd op 16 maart 1499 verheven tot een baronie. Heer Jan van der Aa werd Baron Jan van der Aa.
Op 24 maart 1540 stierf de baron. In zijn testament bepaalde hij dat er iedere vrijdag voor twaalf stuivers brood zou worden uitgedeeld aan de armen van Bokhoven. Aan de pastoor, de koster en de kerk vermaakte hij geld om ieder jaar een jaargetijde te houden als herinnering aan hem. Op 9 augustus van hetzelfde jaar, om 10 uur 's avonds, stierf de weduwe van de baron, Elisabeth van Egmond.
Het echtpaar werd begraven in de kerk van Bokhoven, in een 'magnifycke sepulture oft tombe int midden van het choor'. Het is niet het grafmonument dat zich nu nog in de kerk van Bokhoven bevindt; dat is van Engelbert van Immerseel en van Helena de Montmorency uit de zeventiende eeuw. Het grafmonument van Jan van der Aa en Elisabeth van Egmond werd in 1886 onherstelbaar beschadigd, toen de zijbeuk instortte…
Er wordt verteld dat een in de toren ingemetselde kanonskogel dateert uit de tijd van Jan van der Aa: deze zou afkomstig zijn uit de strijd tussen Jan en zijn tegenstander Karel van Gelre. Maar dat kan niet, omdat de kerk na de strijd herbouwd werd.
Aan baron Jan van der Aa en baronesse Elisabeth van Egmond herinneren ons nog twee wegen in de polder: de Baron van der Aaweg en de Baronesse van Egmondweg.
|
1985 |
Henny MolhuysenStraat en naam : Baron van der AawegBrabants Dagblad donderdag 26 september 1985 (foto) |
5221 CA 1..1