afb. Marc Bolsius
Theodorus Gerardus Antonius (Theo) Hoogbergen
's-Hertogenbosch 13 juni 1926
Onderwijzer, studie Nederlands te Tilburg en Nijmegen, leraar in Veghel, Boxmeer, Waalwijk en Den Bosch, 24 jaar rector Peellandcollege Deurne, 6 jaar voorzitter onderwijscommissie ministerie. Veel artikelen over onderwijs. Promoveerde op de Geschiedenis van Ons Middelbaar Onderwijs. Werkte mee aan driedelige Geschiedenis van Noord-Brabant 1796-1996; aan Hendrik Eiegersma, medicus-pictor. Publicaties: Ongedeeld vwo; Brabantse Monumenten leven; met René Bouwman: Zeven eeuwen Bosch muziekleven. Lid visitatiecommissie 'Beeldend'. Recensist Biblion, redacteur Bossche Bladen, docent Seniorenacademie en Boschlogie. Sint-Jansgids.
Kloosters en religieus leven. 's-Hertogenbosch 2002
Onderscheiding(en)
- 1996. CdK-penning
Artikelen
| 1985 |
RedactieHoogbergen, Theo G. A.Encyclopedie van Noord-Brabant 2 (1985) 216 |
|
| 1996 |
Th. HoogbergenDe Bossche zusters van de Choorstraat : Verrassende visie op initiatief door vrouwenBoschboom Bladeren (1996) 33-37 |
|
| 1997 |
Th. HoogbergenDe Zuid-Willemsvaart 1822-1826Boschboom Bladeren (1997) 15-24 |
|
| 2012 |
‘Fraterkens schooiden in pauze’De combinatie van stadswandeling en lezing is De Tijdreiziger goed bevallen. De ‘Maand van de Geschiedenis’ in Den Bosch is succesvol afgesloten.
Domien van der Meijden | Brabants Dagblad dinsdag 30 oktober 2012 | 25
|
|
| 2016 |
Theo HoogbergenHet verhaal boven de voetnootDe Boschloog (2016) 6-7 |
|
| 2018 |
Wim HagemansInterview : 'Culturele missionaris' Theo Hoogbergen: 'Hoe kon Piet van Kessel zo onopgemerkt blijven?'
Bossche Kringen 1 (2018) 32-35
|
Boeken
| 1991 |
Th.G.A. HoogbergenOver Geestdrift en Bevlogenheid : 75 jaar Ons Middelbaar Onderwijs 1916-1991Bijdragen LXXXVI | Tilburg 1991 | ISBN 90-7064-136-4 |
|
| 2005 |
Theo Hoogbergen e.a.Marius de Leeuw : kunstenaar 1915 - 2000 : over leven en werkWaanders | Zwolle 2005 | ISBN 90-4009-121-8 |
Bossche Bladen
| 1999 |
Bosch meesterwerk van Aert Quellyn : Het praalgraf te BokhovenDe prins der Nederlandse dichters, Joost van den Vondel, in 1587 in Keulen geboren, ontmoet in Amsterdam zijn jongere kunstbroeder, de beeldhouwer Aert Quellyn, de Oude. Zijn naam wordt volgens de gewoonte van die dagen verlatijnst tot Artus Quellinus, Deze Quellyn (1606-1668) ziet in Antwerpen het levenslicht, evenals de ouders van Joost van den Vondel. Beiden zijn dus Brabander.
Theo Hoogbergen : Bossche Bladen 1 (1999) 18-21
|
|
| 1999 |
Theo HoogbergenDe Lezer
Bossche Bladen 1 (1999) 32-33
|
|
| 1999 |
Scholen en kloosters: opkomst en neergang : Binnenstad zonder onderwijsPrecies honderd jaar geleden op jaar en maand nauwkeurig, publiceert de 'Katholieke Illustratie' een fraai redactioneel artikel over de Mariënburg: 'een bloeiende Vrouwen-Congregatie en haar nieuwe moederhuis', luidt de uitnodigende kop. Het artikel van juni 1899 schets 'in sobere trekken het ontstaan, de ontwikkeling en den bloei dezer Congregatie, die zich voor het onderwijs der vrouwelijke jeugd in ons vaderland zeer groote verdiensten heeft verworven'. Op dit moment zijn alle scholen voor voortgezet onderwijs uit de binnenstad verdwenen. Binnenkort valt ook de laatste basisschool ten prooi aan de slopershamer.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 2 (1999) 49-55
|
|
| 1999 |
Theo HoogbergenZuster Francina
Bossche Bladen 2 (1999) 56
|
|
| 1999 |
Theo HoogbergenDe Lezer : Vaas
Bossche Bladen 2 (1999) 71
|
|
| 1999 |
Het stedelijk Gymnasium jubileert : Fraaie, wetenschappelijke uitgavenPronkstuk in een reeks uitgaven over het 150-, of zo U wilt, het 725-jarig bestaan van het Stedelijk Gymnasium (Scolae de Buscho), is de bewaard gebleven leerlingenlijst, het 'album studiosorum', opgemaakt tussen 1736 en 1913. Daarin hebben rectoren de namen - vaak met geboorteplaats - van hun leerlingen opgeschreven. Aanvulling tot vandaag en uitbreiding naar de eeuwen daarvoor, uiteraard met hiaten, leverden een lijst op met 6000 namen, alfabetisch gerangschikt, zo mogelijk voorzien van voorletters, roepnaam, achternaam, geslacht, geboortedatum en -plaats, vervolgopleiding. Ik denk, dat dit idee - de zoektocht naar namen van leerlingen, leraren en rectoren uit zes eeuwen - de basis heeft gelegd voor een interessant didactisch model, dat bij mijn weten nog nergens zo wetenschappelijk en effectief is vertoond. Alle schoolgeledingen van vandaag en gisteren leverden bovendien in vier (!) afzonderlijke uitgaven tal van interessante bijdragen, strak geregisseerd door dr. Kees van den Oord, auteur, zelf leraar en geëngageerd historicus. Vormgever Hans van de Ven en drukkerij Waanders hebben de vier uitgaven fraai geïllustreerd en van een originele paginering voorzien.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 3 (1999) 93-95
|
|
| 1999 |
Wijk 'de Muntel' : De Boschboom start onderzoekDe Muntel bestaat nu bijna tachtig jaar. Het is interessant om de geschiedenis van deze wijk vast te leggen aan de hand van zoveel mogelijk zakelijke gegevens en vooral met de inzet van vrijwilligers: de mensen die er nu wonen en die er gewoond hebben. Bovendien leven er nog mensen die de wijk hebben zien groeien. Het gaat om de geschiedenis van de wijk, begrensd door de Van der Weeghensingel, Citadellaan, Willem van Nassaulaan, Geldersedam en Pelssingel.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 4 (1999) 150-151
|
|
| 2000 |
Theo HoogbergenBerichten : De Boschboom
Bossche Bladen 1 (2000) 27
|
|
| 2000 |
Opkomst, bloei en neergang : De zusters van de ChoorstraatHet lijkt symbolisch: een hele serie gebouwen die bijna twee eeuwen lang het werkelijke leven van kloosterzusters in Choorstraat en Papenhulst goeddeels aan het nieuwsgierige oog van buitenstaanders onttrok, krijgt een nieuwe, wereldse woonbestemming. Straks wandelen wij zelfs ongehinderd langs drie ingangen dwars door een voormalig kloostercomplex. Dat heet wel de secularisatie ten top!
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 2 (2000) 43-49
|
|
| 2000 |
Theo HoogbergenBerichten : De Boschboom
Bossche Bladen 3 (2000) 104-105
|
|
| 2000 |
Theo HoogbergenDe onderste steen boven : 25 jaar bouwhistorie
Bossche Bladen 3 (2000) 100-107
|
|
| 2001 |
De Sint-Jacob : Een historisch gebouw buiten werkingOp het concilie van Twente (1545-1563) wees de katholieke kerk een nieuwe theologische visie van o.a. Maarten Luther resoluut af. Ze besloot bovendien als antwoord op de door hem terecht aan de kaak gestelde misbruiken tot een reeks verstrekkende maatregelen, vaak samenvattend aangeduid als de contrareformatie. Eén ervan behelsde een plan voor oprichting van nieuwe bisdommen, dat al in 1559 tot uitvoering kwam. Naast de drie bestaande diocesen in de Zeventien Gewesten van de Nederlanden: Kamerijk, Luik en Utrecht, kondigde de paus de oprichting van nog eens vijftien nieuwe bisdommen af, waaronder een te 's-Hertogenbosch. Die spectaculaire reorganisatie bedeelde achttien bisdommen met een redelijk klein en overzichtelijk territoir, veel minder uitgestrekt dan de drie oorspronkelijke.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 1 (2001) 14-15
|
|
| 2001 |
Theo HoogbergenWater en zijn betekenis: fraaie cultuurhistorische inventarisatie
Bossche Bladen 1 (2001) 23-24
|
|
| 2001 |
Theo HoogbergenDe stad in kaart gebracht : Uniek prentenkabinet
Bossche Bladen 3 (2001) 83
|
|
| 2001 |
Choorstraat en Papenhulst : Een onthutsende aanblikWie op dit ogenbik door de Choorstraat of de Papenhulst loopt, kan daar bijna letterlijk niet meer om een spectaculaire bouwkundige ingreep heen: enorme stalen stut- en steunpalen houden louter muren overeind. Daarachter hebben bulldozers een heel gebouw tot de grond toe gesloopt.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 3 (2001) 94-95
|
|
| 2001 |
Bevlogenheid en troebelen rond de kunst : Pragmatische oplossingen?Op het gebied van huisvesting en financiering van toegepaste en autonome kunst - amateuristisch én professioneel - profileren zich in onze stad zowel interessante visies als laakbare spilzucht en overwegingen van prestige. Een overzicht van vier ambitieuze projecten met een pragmatisch voorstel als eerbetoon aan een Bossche grootmeester.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 4 (2001) 129-132
|
|
| 2002 |
Theo HoogbergenDe Azijnfabriek: Podium voor kamermuziek
Bossche Bladen 1 (2002) 13-14
|
|
| 2002 |
Vestingwerken : Fraaie presentatieAan de werkconferentie cultuurhistorische presentatie vestingwerken op 26 april van dit jaar voor een dertigtal belangstellenden, heeft de BAM veel zorg en moeite besteed. Maar het resultaat mag er wezen.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 1 (2002) 65
|
|
| 2002 |
Beroemde Bosschenaren en ander ongerief : Raadsbesluit uit 1998Op 26 november 1998 nam de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch een besluit tot het aanbrengen van plaquettes in de openbare ruimte ter herinnering aan 'beroemde' voormalige inwoners, historische relicten en belangrijke gebeurtenissen in de gemeente 's-Hertogenbosch.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 3 (2002) 98-99
|
|
| 2002 |
Theo HoogbergenReconstructie waterput gewenst : Archeologische en historische argumenten
Bossche Bladen 3 (2002) 102-103
|
|
| 2002 |
Beroemde Bosschenaren (II) : Slechts zes uitverkorenenOp 26 november 1998 nam de gemeenteraad van 's-Hertogenbosch een besluit tot 'het aanbrengen van plaquettes in de openbare ruimte ter herinnering aan 'beroemde' voormalige inwoners, historische relicten en belangrijke gebeurtenissen in de gemeente'. Lezers zullen, veronderstel ik, nu eindelijk wel eens willen weten, wie de breed opgetuigde commissie tot de eer van 'beroemd persoon' verhief. Feitelijk kwam er maar één in aanmerking: Jeroen Bosch (ca 1450-1516).
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 4 (2002) 124-125
|
|
| 2003 |
Beroemde Bosschenaren (III) : Aandacht voor meer persoonlijkhedenDe twee vorige afleveringen van 'Bossche Bladen' maakten melding van een breed opgetuigde commissie, die aan de gemeenteraad advies moest uitbrengen voor het aanbrengen van plaquettes ter herinnering aan beroemde Bosschenaren. Uiteindelijk wees de commissie slechts zes 'beroemde' mensen aan. Ze had echter nog meer pijlen op haar boog en noemde naast sommige Bosschenaren 'bekende persoonlijkheden van bovenlokaal belang' (zeven stuks); nog eens tien 'interessante mensen' en zeven 'personen die de aandacht verdienen'.
Theo Hoogbergen | Bossche Bladen 1 (2003) 22-23
|
|
| 2003 |
Theo HoogbergenRedactioneel
Bossche Bladen 2 (2003) 37
|
|
| 2003 |
Theo HoogbergenDe Lezer : Een 'Bossche' Rosmalenaar?
Bossche Bladen 3 (2003) 74
|
|
| 2005 |
Theo HoogbergenNieuws van De Boschboom : Marius de Leeuw gehuldigd : Onthulling glas-in-loodraam
Bossche Bladen 3 (2005) 105-106
|
|
| 2013 |
Theo HoogbergenBossche schilders : Hendrik de Laat (1900-1980)
Bossche Bladen 1 (2013) 28-29
|
|
Literatuur en bronnenpublicaties
Maarten van Boven, Bossche Heeren : Een biografie van het Bossche sociëteitsleven 1789-2019 (2019) 171
Th.G.A. Hoogbergen, Over Geestdrift en Bevlogenheid : 75 jaar Ons Middelbaar Onderwijs 1916-1991 LXXXVI (1991) 181n, 243, 314n, 317n, 325n, 326n, 372n, 380n, 383n, 435n, 440, 440n, 452n, 460, 466
Noordbrabants Historisch Jaarboek 12 (1995) 253; 16 (1999) 266
n: vermelding in een voetnoot
Bossche Encyclopedie |