228. Crom, Bartholomeus

Heer Bartholomeeus zelf wordt vanaf 1444 vermeld als beneficiant van de St.Jan. Op 22 december 1455 kocht hij een huis met erf en tuin aan de Wevershuls, ook wel Papenhuls genoemd. Het huis lag op de hoek van de Clarastraat. Twee weken later, op 31 december 1455, ving dominus Bartholomeus Crom te Leuven een studie canoniek recht aan die hij vermoedelijk niet afmaakte. Hij keerde terug naar Den Bosch waar hij tot zijn dood aan de Papenhuls zou blijven wonen. Schutjes vermeldt dat hij in 1457 voorkomt als vicarius perpetuus in de St.Jan, waarmee bedoeld zou zijn dat hij vice-plebaan was. Vermoedelijk betekent het echter gewoon dat hij beneficiant was. Van 1459 tot 1493 wordt heer Bartholomeeus vermeld als rector van het altaar van O.L.V. en Alle Heiligen, staande in de St.Jan vóór het hoogaltaar en onder het oksaal. Mogelijk bezat hij dit beneficie al sinds 1444. Verder wordt hij genoemd als absent rector van de kerk van Dieden (1474-1485), als bedienaar van het St.Nicolaasaltaar in de St.Jan (1470) en als bedienaar van de tweede fundatie in de Bossche St.Joriskapel (1485). Ten onrechte wordt hij door Lijten aangeduid als absent rector van Blaarthem St.Lambertus (1476). Weliswaar wordt in een Oirschotse akte van 2 september 1476 een her Bartholomeeus die Crom, priester ende persoen van Blaerthem ende canoninck Synte Katelynen tot Eyndhoven, vermeld als arbiter voor de familieleden van het slachtoffer van een doodslag, maar uit een akte van 12 augustus 1476 blijkt dat niet heer Bartholomeeus die Crom maar die Rover bedoeld is. Deze laatste wordt in de aartsdiakenale registers ook inderdaad vermeld als absent rector van Blaarthem St.Lambertus voor

Tussen 1463 en 1471 vervaardigde heer Bartholomeeus als notaris samen met meester Goyart Hels (nr.173) vier collaties van akten van heer Peter Mollenair (nr.269) en van heer Lubbert Sprakelar (nr.370). De protocollen van deze notarissen waren hen op 14 oktober 1463 en 10 december 1464 door de officiaal toegewezen. De vier collaties zijn alle geschreven door meester Goyart. Heer Bartholomeeus plaatste steeds zijn signet en onderschrift onder meester Goyarts signet en onderschrift nadat hij samen met hem de tekst van de originele akte had vergeleken met de afgeschreven tekst. Heer Bartholomeeus, die al in 1453 als getuige aanwezig was geweest bij het testament van de notaris en officialis foraneus van Cuijk meester Jan vanden Velde (nr.210), wordt in 1463 zelf genoemd als foraneus van de aartsdiaken van Kempenland. Zijn werkgebied omvatte alleen het Brabantse deel van het dekenaat Cuijk. In hetzelfde jaar was hij in Den Bosch ook collector legatorum van de St.Lambertuskerk te Luik. Het inzamelen van de bedragen die testateurs aan de hoofdkerk van het bisdom hadden nagelaten was dus vermoedelijk één van de taken van de foranei in de dekenaten. In 1466 werd heer Bartholomeeus door heer Jacop van Gheel alias van Antwerpen, broeder van de Duitse Orde en kandidaat-rector van de kerk van Vught St.Lambertus, gemachtigd om hem in het gerecht te vertegenwoordigen. Op 20 juni 1466 verscheen heer Bartholomeeus te Hoei voor Walterus de Corswerme, aartsdiaken van de Ardennen en landdeken van Hilvarenbeek, in wiens huis hij op eventuele tegenkandidaten wachtte. Toen deze er niet bleken te zijn keerde hij terug naar Vught waar hij op 22 juni de installatie van heer Jacop van Gheel bijwoonde. In 1491/92 was hij zelf in een proces verwikkeld tegen de Bossche Tafel van de H.Geest die zich liet vertegenwoordigen door Peter die Sluyter (nr.359). Op 27 oktober 1492 trad hij verder op als executeur-testamentair van zijn verwant heer Huybrecht die Cromme. Heer Bartholomeeus Crom overleed na 8 april 1497 toen hij heer Willem van Dommelen nog machtigde tot het innen van zijn cijnzen en pachten. In het obituarium van de St.Jan wordt als zijn sterfdag 27 oktober vermeld. Heer Bartholomeeus werd begraven in de St.Jan, vóór het Aller-Heiligenaltaar waarvan hij vermoedelijk een halve eeuw lang de rector was geweest. 3)