-- Luik, I.(L.) 1429-1439 (1429-1439) Den Bosch Jan Cousmeker (Kousmeker) was een zoon van Peter Kousmeker die vóór 1413 overleed. Zijn vader komt ook wel voor als Petrus Cousmekers soen. Hoewel Jan zelf in Den Bosch geboren zal zijn was zijn familie misschien afkomstig uit Oirschot. Hij had een broer Ghijsbrecht, een zuster Peterken en nog een zuster wiens naam onbekend is. Peterken was getrouwd met Arnt van Brugge en had van hem twee kinderen: Jan en Yda. De laatste wordt in 1454 genoemd als vrouw van Arnt, zoon van Goessen Buyliuwe. Peterkens zuster was getrouwd met Ghijsbrecht, natuurlijke zoon van Willem Duyc van Nyemantsvrient. Jan Cousmeker zelf wordt voor het eerst vermeld op 3 mei 1414 toen hij van Gerit, zoon van Jan Ackarijns soen, een aambeeld kocht ("quemdam incudem"). In 1415 was hij getrouwd met Lysbeth, dochter van Jan Raven en van Mechtelt. Later huwde hij een zekere Yda die na zijn dood hertrouwde met Henric Zweertveger. Op 5 februari 1426 verkocht Jan Cousmeker samen met zijn broer, zwagers en nog enkele andere verwanten de helft van een huis met erf en tuin aan de Vughterdijk dat hun was toegekomen door de dood van Lysbeth, dochter van Henric Leyten. 1) Jan Cousmeker stelde in de periode 1429-1439 een elftal notariële akten op. Volgens Mosmans was hij al notaris in 1416, maar dit is waarschijnlijk een vergissing. In 1431 of 1432 verwierf Jan naast de keizerlijke benoeming ook een admissie van het Luikse hof. Op 18 september 1436 wees de Luikse officiaal hem de protocollen toe van heer Dirc vander Masen. Ze werden aan Jan overhandigd door heer Dircs zuster Lysbeth. Jan woonde in de Kofferstraat, ook wel "Het Land van Heusden" genoemd en tegenwoordig de Stoofstraat geheten. Hij overleed tussen 1 juli en 17 augustus 1439. Op deze laatste datum wees de officiaal zijn protocollen toe aan Jan Pels, aan wie ze overhandigd werden door Jans weduwe Yda. Op 3 juli 1454 verkochten de kinderen van zijn zuster Peterken de helft in een huis met erf in "dat Authoesden straetken", welke helft zij van hun oom Jan hadden geërfd. Vermoedelijk wordt hiermee zijn woonhuis bedoeld. De Bernardus Cousmeker, poorter van Den Bosch, die in akten uit 1447 en 1452 als getuige voorkomt zal een zoon van Jan of zijn broer Ghijsbrecht zijn geweest. 2)
|
Noten | |
1. | GAH, RA 1188, fo.408v (3 mei 1414), RA 1189, fo.144v (7 juni 1415), RA 1195, fo.145v (1424/25), RA 1196, fo.239r (1426/27), RA 1197, fo.9v (26 nov.1425), fo.25r (5 febr.1426), fo.181r (26 nov.1425), fo.187r (5 febr.1426), fo.194r (1425/26), RA 1199, fo.374r (1428/29), RA 1202, fo.204v, fo.353v (1431/32), RA 1204, fo.32v (1434), RA 1207, fo.235v (12 nov.1436), RA 1212, fo.208r (27 aug.1442), RA 1224, fo.289r (3 juli 1454), RA 1230, fo.22v (1459/60); Bijlage II 226.2, 226.8, vgl. 226.4, 226.10; Lijten, "Het middeleeuwse openbare notariaat", 66, 175; APB, St.Jan II, cijnsregister van 1503, p.129; Al in 1383 werd een Gielys Kousmaker met zijn echtgenote buitenlid van de O.L.V.-broederschap, zie: Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III 154. |
2. | Bijlage II 5.5, 14.27, 104.2.2, 157.31, 226.1 t/m 226.11; Mosmans, "De middeleeuwsche notarissen", 187 (vermoedelijk zag Mosmans de datering van een door Jan getranssumeerde akte (8 apr.1416) aan voor de datering van het transsumpt zelf (4 okt.1433), zie: Bijlage II 226.4); Tabel 3.2, nrs.15 en 16; GAH, RA 1224, fo.289r (3 juli 1454). |
Geertrui Van Synghel, De stedelijke secretarie van 's-Hertogenbosch tot ca. 1450 (2007) 161, 174, 324, 325, 411