K. Emmens, 21 oktober 2003
BeschrijvingAlgemeen:Twee complexen van respectievelijk drie en vier eengezinswoningen onder één dak in een sobere Amsterdamse Schooltrant. De woningen tellen elk drie niveaus, namelijk begane grond, eerste en zolderverdieping. De gevels liggen direct aan de rooilijn, zowel aan de Van der Weeghensingel als in de Van der Venstraat. Gedekt door een zadeldak met rode verbeterde Hollandse pannen.Voorgevel:De voorgevels kennen een gespiegelde symmetrische opzet, corresponderend met de indeling in woningen. Het muurwerk van baksteen is in kruisverband gemetseld. Het trasraam is van iets donkerder baksteen vervaardigd. Afgezien van de rollaag die het trasraam bekroont, de anderhalfsteense rollagen boven vensters en deuren en de in gesmoorde baksteen gemetselde strekken- en koppenlagen tussen de vensters op de eerste verdieping, kent de gevel geen geleding. De gevel telt 6 respectievelijk 8 vensterassen. Bijzonder zijn de erkervormige drieledige vensters op de begane grond, die niet buiten het gevelvlak steken maar zijn opgenomen in een gevelopening die zich getrapt verdiept. Deze erkers hebben brede glaspanelen in het middelste deel en smalle in de beide zijstukken, alle met bovenlichten. De ramen in de zijstukken zijn (waren) bewegend. De bovenlichten hebben veelal nog het oorspronkelijke veelkleurige glas-in-lood. De deuren van nrs. 1, 2, 5, 6 en 7 zijn in een portiek opgenomen, waarvoor het gevelvlak zich eveneens getrapt verdiept. Deze voordeuren zijn nog veelal de oorspronkelijke. Boven het portiek bevindt zich een betonnen afdekking, waardoor de bovenlichten wel in het gevelvlak liggen. Deze bestaan uit een breed deel boven de deur en een smal deel boven het getrapte metselwerk, voorzien van het oorspronkelijke veelkleurige glas-in-lood. Nummer 3 heeft evenals 4 een overhoekse oplossing, met een terugliggende deur, eveneens met een betonplaat erboven. Het bovenlicht, dat een drieledige vorm heeft, ligt echter niet in het gevelvlak. Ook hierin is nog het oorspronkelijke veelkleurige glas-in-lood aanwezig. Op de eerste verdieping maakt de gevel overigens een haakse hoek. De vensters op de eerste verdieping hebben een twee- en drieledige vorm zonder bovenlichten. In de tweeledige variant lijken beide delen (oorspronkelijk) bewegend te zijn, in de drieledige variant zijn de smalle flankerende ramen bewe- | 1 |
gend. Nr. 1 heeft nog de drie oorspronkelijke op het kozijn bevestigde horizontale ijzeren staven, die als het ware voorkomen dat men uit die smalle flankerende openslaande ramen kan vallen. Nrs. 1, 3 en 7 hebben onder het drieledige venster nog de (oorspronkelijke) houten bloembakken, rustend op eenvoudige houten consoles. De gevel wordt beëindigd door een ver uitstekende sobere bakgoot, enigszins in de trant van de Amerikaans architect Frank LLoyd Wright. Het zadeldak is gedekt met rode verbeterde Hollandse pannen en heeft twee dakkapellen uit de latere 20ste eeuw. Deze bevinden zich bij de woningscheidende muren, zodat de ene helft bij de ene en de andere helft bij de andere woning behoort: nr. 2 heeft zodoende twee zolderruimten met een dakkapel. De houten dakkapellen tellen vier smalle vensters, waarvan telkens twee bewegend zijn.Linkerzijgevel (1-3) respectievelijk rechterzijgevel (4-7):Deze ligt langs de Van der Venstraat, behorend bij nr. 3 en nr. 4. De gevel is bijna volledig vlak, waardoor slechts de gevelopeningen enige onderbreking aanbrengen. Alleen bij de overhoekse portiek is de situatie aan de voorgevel gespiegeld: er bevindt zich boven het portiek een twee-ledig venster, met in de hoekpenant de gesmoorde baksteenlagen, en de bakgoot is als uitstekende lijst een klein stukje op de zijgevel doorgezet. Voor het overige zijn enkel enkelvoudige, twee- en drieledige vensters aanwezig, die in hun breedtewerking afwijken van de vensters in de voorgevel. De kozijnen lijken nog grotendeels oorspronkelijk te zijn, bij de ramen is de situatie minder duidelijk. Het zadeldak heeft geen overstek. De laatste rij dakpannen is op de gevel gelegd.Rechterzijgevel (1-3) respectievelijk linkerzijgevel (4-7):Derechterzijgevel (1-3) bevindt zich naast Hennequinstraat 2, behorend bij Van der Weeghensingel 1. Deze gevel is voor een deel afgedekt door de vermoedelijk iets oudere aanbouw achter Hennequinstraat 2 van twee bouwlagen. De bakstenen gevel is afgezien van twee vergrote vensters ter hoogte van de zolder geheel blind. Het dak heeft geen overstek, zodat de laatste rij pannen op de gevel is gelegd. De top wordt bekroond door een rookkanaal. De linkerzijgevel (4-7) wordt afgedekt door het buurpand en is zodoende niet in het zicht.Achtergevel:Voor zover zichtbaar is de eerste verdieping voorzien van een balkon: ofwel met een open ruimte eronder, ofwel op een uitbouw van de | 2 |
begane grond. Aan één zijde is het balkon voorzien van een kleine uitbouw ter diepte van het balkon. De balustrade is volledig in baksteen opgemetseld, met slechts enkele uitsparingen (drie koppen). Tussen de nrs. 2 en 3, 4 en 5, en 6 en 7 bevindt zich op het balkon een gemetselde afscheiding. De vensters en balkondeuren lijken soms vernieuwd te zijn. Het dakvlak heeft geen overstek. Een bakgoot met vlak boeibord sluit de gevel af.Interieur:Het interieur maakte geen deel uit van het onderzoek.Redengevende omschrijvingDe beide identieke complexen hebben monumentale waarde vanwege de bouwstijl, de details van gevels en puien, de karakteristieke bouwmassa, als ensemble, vanwege de bouwtechniek (beton) en belangwekkende elementen aan het exterieur, de sociaal-historische en economische betekenis op lokaal niveau, representatief voor een fase in de stadsontwikkeling, en vanwege de architect en opdrachtgever. | 3 |