Het Klooster der Arme Clarissen van Boxtel en het Ziekengasthuis der Duitsche Broeders

Wanneer men van uit het Nachtigaalslaantje over de Judasbrug 1) de stad ingaat, dan komt men in de straat, die eerst de Wevershuls heette, doch later den naam van de Papenhuls gekregen heeft, toen daarin vele kanoniken en andere geestelijken der St. Jans-kerk hunne woonplaats vestigden 2).

Het eerste huis, dat men voorheen in die straat aan zijne rechterhand kreeg, als men van uit gezegd laantje de brug was overgegaan, was dat, hetwelk aanvankelijk een deel uitmaakte van het ten N.W. daarvan gestaan hebbend huis; deze beide huizen met hunne erven behoorden eens aan Frank van Gestel, daarna aan Jan van Gestel en vervolgens aan domicella Hadewich, dochter van Jan van den Dijck en echtgenoote van Dirck die Lu; daarna zijn zij in tweeën gesplitst. Het gedeelte van die beide huizen, dat tot het vorig jaar was het huis genummerd

Laatstgenoemde liet het meerbedoeld gedeelte na aan de kinderen, die hij had van zijne huisvrouw Hillegonda van Veen, zijnde: Aleid, de huisvrouw van Frans van Mechelen; Robberta,de huisvrouw van Antonius van Bruheze; Roelof; Robbert en Cornelis de Bever; dezen verkochten 17 Juni 1539 (Reg. n°. 153 f. 366) dat gedeelte aan Jan van Breugel (den zoon van Willem Thomaszoon), die daarop 6 December 1541 (Reg. n°. 160 f. 371) aan de O.L.V. Broederschap, gevestigd in het O.L.V. Koor der St Janskerk te den Bosch, eene grondrente verleende uit dit deel, hetwelk alstoen gezegd werd te zijn: huis, erf, poort, plaats en achterhuis, staande aan de Papenhulst tusschen de Dieze ex uno en het huis van Hercules van Keystergate ex

Het huis, dat N.W.waarts naast het zooeven beschrevene stond en als gezegd aanvankelijk daarmede een geheel uitmaakte, zijnde dat op welks erf thans het Zieken gasthuis der Duitsche Broeders staat, genummerd Papenhulst 32 en 30, kwam na de splitsing van dat geheele gebouw aan Jan die Lu junior, den zoon van de hiervoren op blz. 497 genoemde echtelieden Dirck die Lu - van den Dijck. Hij verkocht het in 1431 aan zijnen zoon mr. Andries die Lu, als wanneer het gezegd werd te zijn: een huis met erf, afkomstig van Jan van Gestel en staande achter de straat de Papenhuls nabij de Dieze, alsmede een gedeelte van eene plaats, gelegen vóór dat huis in de richting van gemelde straat tusschen de Dieze eenerzijds en het erf van Henrick van Broeckhoven anderzijds. Genoemde mr. Andries die Lu legateerde 1/4 in dat huis met erf en plaats aan Jan van Herssel, die het als huwelijks-medegave schonk aan zijne dochter Katherina ter gelegenheid van haar huwelijk met Dirck Voss; van haar erfde dat 1/4 weder hun zoon Jan Voss, die het 14 Maart 1502 (Reg. n°. 97 f. 346 vso) verkocht aan den op blz. 470 reeds genoemden Geerlich de Roover Emondszoon. Eenige der overige aandeelen in gezegd huis met erf en plaats kocht hij successievelijk en wel:

10 Januari 1509 (Reg. n°. 104 f. 319 vso) 1/4 van Goijart Reinierszn van de Graft als man van Hadewich, dochter van Willem Reeuwe en Heylwich, de dochter van genoemden Dirck die Lu, zijnde door zijne genoemde vrouw het door hem verkocht aandeel geërfd van voornoemden mr. Andries die Lu; en de 1/2 in 1/4 van Willem van Gerwen Janszn als man Elisabeth, dochter van Emond de Roover;

30 Januari 1509 (Reg. n°. 104 f. 492) van Gerrit, zoon van Henrick Dirckszn en Mechteld, de dochter van Jan Grotell en Hadewich, de dochter van Jan van den Kelder en Oda, de dochter van meergenoemden Dirck die Lu; alsmede van Lucas Barniers als man van Johanna, de dochter van Jan Grotell en Hadewich voornoemd; zoomede van IJda, de dochter van laatstgenoemde echtelieden;

terwijl 29 Maart 1510 Hadewich, dochter van Nicolaas Meliszoon en Hadewich, de dochter van genoemde echtelieden Grotell, ten zijnen behoeve afstand deed van al het recht haar en hare moeder competerende op het overige gedeelte van meergezegd huis met erf en plaats, dat door haar geërfd was van mr. Andries meergenoemd en welk huis met erf en plaats in laatstgezegde akten gezegd werd te zijn: huis met erf, plaats, achterhuis en andere gebouwen, staande aan de Papenhuls tusschen het erf der erfgenamen van Roelof de Bever eenerzijds en dat van Petrus de Ruyter, kanonik der St. Janskerk te den Bosch anderzijds en zich achterwaarts uitstrekkende tot aan de Dieze.

Van Geerlich de Roover erfde het thans hierbedoelde huis zijne dochter Dirckje de Roover, hiervoren op blz. 470 ook reeds genoemd; zij bracht het ten huwelijk aan haren tweeden man Hercules van Edinghen, heer van Kestergate, welke bij haar verwekte eene dochter Margaretha, die het op hare beurt erfde en het ten huwelijk bracht aan haren echtgenoot Philips van Bourgondië, heer van Amerval; diens lasthebbers Roelof van Eyck en Joost van Berckel verkochten 2 September 1556 (Reg. n°. 194 f. 409) dat huis, dat alstoen in huur was bij mr. Gerardus van Gameren, priester en kanonik der St. Janskerk te den Bosch en omschreven werd als huis met erf, plaats, brouwhuis en poort, staande aan de Papenhuls tusschen het erf van Frans Bogart Lambrechtszoon ex uno en den Heerenkelder (penuarium) en twee huizen van het Kapittel van gezegde kerk ex alio, - aan Henrick de Heusch Arndszoon.

Deze was gehuwd met Martha, dochter van Zeger van

Laatstgenoemde kooper was zoon van Pieter Schuyl de Walhorn 11), rentmeester der geestelijke goederen in de stad en Meierij van den Bosch en president-schepen van diezelfde stad, overleden 5 Juni 1666 en van diens tweede vrouw Anna Stas.

Hij overleed kinderloos 12 November 1713 en alstoen werd het laatstbedoelde huis van hem geërfd door zijne zuster Maria Schuyl de Walhorn, welke 18 Februari 1651 geboren was en 25 Mei 1739 te den Bosch overleed; zij huwde met 1° te den Bosch 15 April 1671 Jan van der Does, kapitein der mariniers, geboren te Amsterdam 6 Mei 1645, overleden te Brussel 6 Augustus 1674; 2° Hans Jurriaan baron van Baltwein van Tweebrugge, heer van Callenfelts en Eckersweiler, generaal-majoor der Cavalerie, overleden aan zijne wonden, bekomen in den slag van Oudenaarden, 8 Maart 1710. Zij schonk haren eersten man een zoon mr. Johan Hendrik van der Does, schepen van den Bosch en proost der Ill. L. V. Broederschap aldaar, geboren te den Bosch 25 April 1672. en gestorven aldaar 12 Mei 1744.

Zijne vrouw was Hester Sengwaart, dochter van Wolphaard, professor in de wijsbegeerte te Leiden; zij stierf 25 September

Reeds den 17 Januari 1754 (Reg. n°. 575 f. 248) verkocht Dr. Daniel Mobachius Quaet zijne helft in dit huis aan Jacob van Vechel voornoemd. Van dezen erfde het zijne weduwe Maria Hulshout; de executeur-testamentair harer nalatenschap verkocht het 30 September 1799 (Reg. n°. 607 f. 398 vso) aan Adriaan van Selst, woonachtig te den Bosch; het werd toen gezegd te zijn een huis en hovenierswoning met een moestuin, staande en gelegen aan de Papenhulst, genummerd C n°. 238.

Later behoorde ook het hierbedoeld huis aan den officier van gezondheid Rippens, hiervoren op blz 503 genoemd, zoodat de beide in deze afdeeling beschreven huizen, na gedurende eenige eeuwen van elkander te zijn gescheiden geweest, nu weder in één hand waren. Hij maakte er een particulier krankzinnigengesticht, alsmede een verbeterhuis van. Later werden die beide huizen het eigendom van de zoogenaamde Duitsche broeders,