L.M. Tangel
Inden Entvoegel / Inden Anker
Orthenstraat 23-19
Bouwhistorie I
'Inden Entvoegel' (1552)
Orthenstraat 21
|
In de cijnsboeken wordt het perceel aangeslagen voor de helft van 28 voet (= 4,01 m). Het huidige perceel is iets breder. Waarschijnlijk is aan de linker zijde het pand verbreed ten koste van de zijmuur en een osendrup. Aan deze zijde had het pand een eigen zijmuur. Later is deze afgebroken, zodat er een gemeenschappelijke zijmuur ontstond, die oorspronkelijk tot Orthenstraat 23/25 behoorde. De rechter zijmuur is eveneens gemeenschappelijk met Orthenstraat 19, wat gezien de gezamenlijke voorgeschiedenis, verklaarbaar is. Voor de hertogcijns wordt eerst Reinier Pottey aangeslagen, daarna Hendrik Beys, die waarschijnlijk dezelfde persoon is als mr. Hendrik "inden entvoegel" zoals hij in de gemene zetting van 1552/'53 staat vermeld. Van het oude huis is de tongewelfde kelder nog aanwezig. De rest is geheel vernieuwd in de 19de eeuw toen het werd samengevoegd met het rechter buurpand. Uit de subsidielijsten voor het bouwen van nieuwe stenen gevels blijkt dat in 1639 de gevel is vernieuwd. Waarschijnlijk was de oude gevel van hout. | 151 |
Literatuur
CB 1520 f 10; CB 1573 f 11; GAHt, SR bijl. (1639); M 133; vSvY I, 111; Z 1552/'53.
A. van Drunen, Bouwhistorie II
'Inden Anker' (1552-1553)
Orthenstraat 19
|
Dit pand vormt nu één geheel met het linker buurpand Orthenstraat 21. Uit de cijnsboeken blijkt dat vroeger beide percelen ook bij elkaar hoorden. Het oorspronkelijke perceel was 28 voet (= 8,05 m) breed. Over het rechter perceel werd de helft van de cijns geheven. Het huidige pand is precies even breed (14 voet = 4,03 m). Als cijnsgerechtigden staan achtereenvolgens vermeld de appelkoper Goossen van Erpe, Bert Adriaaenss en een zekere 'Georgius int hoeffijser opte Gevangenpoerte'. Was deze laatste de stedelijke ingebieder, de beheerder van de Gevangenpoort? Alleen de rechter zijmuur dateert nog uit de 16de eeuw. De rest van het pand is in de 19de eeuw vernieuwd. Onder het voorste gedeelte zit een kleine kelder, die ook pas tijdens de laatste bouwcampagne in de 19de eeuw lijkt te zijn aangelegd. | 151 |
Literatuur
CB 1520 f 10; CB 1573 f 11; M 134; Z 1552/'53.
A. van Drunen, Mosmans
Ortheneinde
Latour-Ruijs133. "De vergulde Anker", in 1603 vermeld. | 27 |
Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te Afbeeldingen
.org.jpg "body=[<b>Datering:</b> 4 augustus 2007<br><b>Fotograaf:</b> A.F.A.M. Wetzer<br><b>Nummer:</b> DSC_0207]")
4 augustus 2007 |
Artikelen
| 1993 |
Ad van DrunenBossche gebouwen dendrochronologisch gedateerdBulletin KNOB 3 (1993) 57-63 |
Gemeentelijk monument
| 1977 |
Ontwerp -aanvullende - monumentenlijstHuis met gepleisterde beblokte lijstgevel met op de verdieping en de zolderverdieping vier ramen met geprofileerde stucwerk omlijsting met kuif. Moderne pui. De knik in de voorgevel verraadt nog de oude indeling in twee smalle panden, hetgeen ook in de kelders nog aantoonbaar is. Het linkerpand heeft twee kelders met tongewelven achter elkaar. Het rechterpand heeft een kelder onder het voorhuis. Kap, balklagen en interieur XIXB.Gebouw van eenvoudige doch harmonische architectuur en van oudheidkundige waarde.
Gemeente 's-Hertogenbosch 1977
|
Adresboeken
Orthenstraat 21
Orthenstraat C 391a (????)
Orthenstraat C 416a (1880)
| 1908 | J.J. van Waardhuijzen (graanhandelaar) |
Orthenstraat 21 (1909)
| 1910 | J.J. van Waardhuijzen (graanhandelaar) |
| 1928 | mej. C.J.M. van der Linden - mej. J.M. Vervoort |
| 1943 | H.G. van den Heuvel (sigarenmaker) |
Orthenstraat 19
Orthenstraat C 391 (????)
| 1865 | W. Zahn (kapitein bij het reg. infanterie) |
| 1869 | Gz. G. Neefs (mr. steenhouwer en koopman) |
| 1875 | J.F. Meijer (luit.-kolon. der maréchaussées) |
Orthenstraat C 416 (1880)
| 1881 | wed. F. Willems (partikulier) |
| 1908 | A. Latour-Ruijs (grossier in garen en bandartikelen) |
Orthenstraat 19 (1909)
| 1910 | A. Latour-Ruijs (grossier in garen en bandartikelen en suikerwerken) |
| 1928 | C.A.J.M. Verhees |
Bossche Encyclopedie |