A.F.A.M. Wetzer, 27 september 2005
InleidingHet klooster van de "Zusters van Liefde" is gelegen aan de westzijde van de Nemiusstraat, in de ten noorden van het centrum gesitueerde 20ste-eeuwse uitbreidingswijk De Muntel. Het klooster werd gebouwd in 1928-1929, naar ontwerp van de architect H. W. Valk en toont stijlelementen van de Amsterdamse School. Aan het klooster waren een scholencomplex aan de Geldersedam 31-33 (architect Van Aalst, 1924 en H. W. Valk, 1929) en een bejaardenpension (Nemiusstraat 2, architect J. de Graaf, 1935) verbonden - beide buiten de bescherming vallend. Het scholencomplex is via een éénlaags galerij met het klooster verbonden, het in een Traditionalistische stijl gebouwde bejaardenpension sluit aan de zuidzijde op het kloostergebouw aan. Aan de achterzijde werd het klooster in de jaren tachtig van de 20ste eeuw uitgebreid met een tweetal moderne aanbouwen.OmschrijvingHet klooster bestaat uit een langgerekte, geknikte vleugel, met aan de hofzijde een vierzijdig gesloten uitbouw voor de kapel op de eerste verdieping. Het gedeeltelijk onderkelderde gebouw telt twee bouwlagen onder een samengesteld zadel- en schilddak, gedekt met verbeterde Hollandse pannen. Aan de voorzijde een over nagenoeg de gehele breedte van de gevel doorlopende dakkapel. Boven de kapel een dakruiter. Gevels opgetrokken in baksteen.De geknikte voorgevel (oostgevel) heeft in de hoek een hoger opgetrokken, door een topgevel afgesloten gevelpartij ter hoogte van de kapel. Natuurstenen kruis in de top. Hierin op de begane grond (voormalige eetkamer van de onderwijzers) breed venster met negenruits raam. Hierboven een betonnen latei. Ter hoogte van de kapel drietal lancetboogvormige vensters met glas-in-lood. Op het niveau van het zangkoor een groot lancetboogvormig venster, waarin glas-in-lood. Links van de kapel de hoofdingang van het klooster, bestaande uit een ingangsportiek met houten luifel op bakstenen pijlers. Hierin een vleugeldeur met panelen. Boven het ingangsportaal een natuurstenen Mariabeeld op een hoge sokkel, uitgevoerd in baksteenornament. Rechts van de kapel, ter hoogte van een klein trappenhuis een overhoeks geplaatste uitbouw met smalle verticale vensters, waarin glas-in-lood. Siermetselwerk op de hoek. Op de begane grond rondboogvensters. Ter hoogte van de verdieping rechtgesloten vensters met éénruits raam. Geheel rechts, aansluitend op de voorgevel een bakstenen muur met rondboogpoort. De noordelijke kopgevel heeft in het midden een licht risalerende en hoger opgetrokken, door een kleine topgevel afgesloten middenpartij. In het midden hiervan een overhoeks geplaatse pilaster, met aan weerszijden kleine éénruits vensters. Op de eerste verdieping smalle, hoge vensters met bovenlicht. In de achtergevel (westgevel) in de hoek van de geknikte gevel de absidiale uitbouw van de kapel. Aan weerszijden hiervan, over circa twee derde van de breedte van de achtergevel een tweelaags uitbouw onder plat. De uitbouw rechts van de kapel - een uitbreiding van de recreatiezaal- is modern. Geheel links gaat de achtergevel op begane grondniveau schuil achter een éénlaags aanbouw, deels onder plat, deels onder zadeldak, daterend uit de jaren tachtig van de 20ste eeuw. De kapel is op de begane grond - ter hoogte van de refter - voorzien van rechtgesloten drieruits vensters, ter plaatse van de kapel smalle lancetvensters met glas-in-lood. Links van de absis op de begane grond boogvensters. Ter hoogte van de eerste verdieping smalle, hoge vensters met bovenlicht. Rechts van de kapel op de begane grond moderne vensters, op de bovenverdieping, ter plaatse van de voormalige slaapzaal rechtgesloten vensters met stolpramen. Inwendig toont het klooster in hoofdlijnen nog de oorspronkelijke dispositie. Een groot aantal vertrekken is echter in de naoorlogse periode gemoderniseerd. Op de begane grond achter de hoofdingang een hal, met links hiervan het grote trappenhuis. Ten westen hiervan, aan de hofzijde de refter. Aan de voorzijde van het klooster een gang, die de spreekkamers en werkkamers aan de westzijde ontsluit. Op de bovenverdieping links de slaapzaal, in de hoek van het klooster de kapel. In het interieur resteert nog een aantal authentieke elementen: hiervan zijn onder meer van belang: in de gangen op begane grond en verdieping nog delen van de oorspronkelijke tegellambrisering, in het trappenhuis een tegellambrisering, balustrades in hout en siersmeedwerk met Amsterdamse Schooldetaillering. De éénbeukige kapel wordt afgesloten door een spits tongewelf in stuc. Hoger opgetrokken transept, eveneens afgesloten door een spits tongewelf. Tegen de voorgevel een zangkoor met smeedijzeren balustrade. De vensters van de kapel zijn voorzien van glas-in-loodramen, deels (absis) na de Tweede Wereldoorlog vernieuwd. WaarderingHet klooster van de "Zusters van Liefde" is van algemeen belang. Het klooster bezit cultuurhistorische waarde als bijzonder voorbeeld van kloosterbebouwing in een 20ste-eeuwse uitbreidingswijk van 's-Hertogenbosch. Het klooster bezit architectuurhistorische waarde als bijzonder voorbeeld van een in Amsterdamse Schoolstijl uitgevoerd klooster. Voorts is het klooster van belang vanwege de plaats die het inneemt binnen het oeuvre van de Bossche architect H. W. Valk, in het bijzonder van Valks werk in de jaren twintig, waarin de invloed van de Amsterdamse School duidelijk zichtbaar is. Het klooster bezit ensemblewaarde als onderdeel van een complex, bestaande uit een tweetal schoolgebouwen en een bejaardenpension, dat cultuurhistorisch van nationaal belang is en vanwege de architectuurhistorische samenhang tussen klooster en de overwegend uit de jaren twintig daterende bebouwing in de uitbreidingswijk de Muntel. |
Dit expressionistische klooster bij de Antoniuskerk in De Muntel is in 1928-1929 voor de ZUSTERS VAN LIEFDE VAN SCHIJNDEL gebouwd door H.W. Valk. Ook architect F. Vervest was bij de bouw betrokken. Het klooster maakte deel uit van een scholencomplex uit 1924 van W. van Aalst. In 1935 ontwierp J. de Graaf het traditionalistische bejaardenpension, dat aan de zuidzijde op het kloostergebouw aansluit. Het scholencomplex is via een eenlaagse galerij met het klooster verbonden. Aan de achterzijde kreeg het klooster in de jaren tachtig van de twintigste eeuw twee moderne aanbouwen. Het klooster is 29 april 2004 opgeheven. Het zusterklooster is in 2003 verkocht aan Bouwbedrijf Gebrs. van Wanrooij. Het is in 2010 verbouwd tot wooneenheden voor jongeren. | 507 |
De geknikte bakstenen voorgevel, de oostgevel, heeft in de hoek ter hoogte van de kapel een hoger opgetrokken en door een topgevel afgesloten gevelpartij. De gevel heeft een natuurstenen kruis in de top. De ingangsportiek heeft een houten luifel waarop een Mariabeeld is geplaatst. Op de begane grond zijn boogramen toegepast maar op de verdieping vindt men kleine rechthoekige ramen. De kapel onderscheidt zich door scherpe spitsboogramen. Rechts van de kapel, naast een klein trappenhuis, vindt men een overhoeks geplaatste aanbouw met smalle verticale ramen, waarin glas in lood. Er is siermetselwerk op de hoek. Ook hier op de begane grond rondboogvensters en ter hoogte van de verdieping rechtgesloten vensters met eenruits ramen. Geheel rechts aansluitend op de voorgevel een bakstenen muur met rondboogpoort. De noordelijke kopgevel heeft in het midden een licht risaliserende en hoger opgetrokken middenpartij, afgesloten door een kleine topgevel. Het zadeldak is gedekt met geglazuurde verbeterde Hollandse pannen en heeft een brede lijstgoot. De voorzijde valt op door een over bijna de gehele breedte van de gevel doorlopende dakkapel. Aan de hofzijde op de eerste verdieping een vierzijdig gesloten absidiale uitbouw voor de kapel. Deze heeft een dakruiter. Het klooster is via een galerij verbonden met de school aan de Geldersedam. Geheel links gaat de achtergevel op begane grondniveau schuil achter een eenlaagse aanbouw, deels onder plat dak, deels onder zadeldak. Hij datereert uit de jaren tachtig van de twintigste eeuw. De kapel is op de begane grond ter hoogte van de refter voorzien van rechtgesloten drieruits ramen. Aansluitend aan het klooster het tweelaags L-vormige traditionalistische pensiongebouw, opgetrokken uit baksteen met terugliggende voegen. Er zijn brede erkers met koperen dakjes en brede stalen ramen, in het trappenhuis met glas in lood. Het met daktegels gedekte steile zadeldak heeft dakkapellen. | 510 |
1999 |
Theo HoogbergenZuster FrancinaBossche Bladen 2 (1999) 56 |
|
2004 |
VerslaggeverZusters weg uit NemiusstraatBrabants Dagblad donderdag 8 januari 2004 | 13 |
|
2005 |
RedactieSWH koopt klooster Bossche NemiusstraatBrabants Dagblad vrijdag 14 oktober 2005 (foto) |
|
2008 |
Rianneke HuibersJeugd krijgt nieuwe kans in kloosterBrabants Dagblad zaterdag 9 augustus 2008 (foto) |
|
2008 |
Rianneke HuibersOud klooster is in beeld als hotelBrabants Dagblad dinsdag 16 december 2008 |
|
2009 |
RedactieKloosterhotel opent begin 2011Brabants Dagblad donderdag 16 juli 2009 |
|
2010 |
Robèrt van LithKamers zijn klaar, nu het hotel nogBrabants Dagblad woensdag 7 juli 2010 |
|
2010 |
'Ik leer op eigen benen te staan'Christefer Frederica is één van de negentien jongeren die in het Nemiusklooster wonen. „Ik heb het gezellig met echt iedereen.”
Jarry Popelier | Brabants Dagblad vrijdag 5 november 2010
|
|
2010 |
Jan SmitsNemiusstraat 4. Voormalig gesticht van de Zoete Moeder.in: Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant (2010) 507-510 |
|
2012 |
Michele van den Heuvel en Ed HupkensReset the City: architectuurvisite aan NemiuskloosterKringNieuws 1 (2012) 16-17 |
|
2012 |
Robèrt van LithKloosterhotel wacht nog op een definitief ‘ja’Brabants Dagblad dinsdag 27 november 2012 | 22 |
|
2012 |
Soete Moeder, hotel met een missieEline van Lith en Adri Ederveen werken nu nog pro deo voor het Kloosterhotel De Soetelieve Moeder in Den Bosch. Na de opening vormen zij de directie.
Robèrt van Lith | Brabants Dagblad dinsdag 27 november 2012 | 22-23
|
|
2013 |
Robèrt van LithKloosterhotel krijgt mogelijk nieuwe kansBrabants Dagblad zaterdag 19 januari 2013 | 29 |
|
2013 |
Tijd dringt voor kloosterhotel Soete MoederDe tijd begint te dringen voor Kloosterhotel De Soete Moeder in Den Bosch. Stichting Bij de Soete Moeder heeft de begroting bijna rond, maar wacht nog op bijdrages van de gemeente Den Bosch en de provincie. Vóór 1 juli wil de stichting duidelijkheid hebben.
Robèrt van Lith | Brabants Dagblad woensdag 8 mei 2013 | 32
|
|
2013 |
Robèrt van LithHotelplan De Soete Moeder krijgt bijval.Brabants Dagblad woensdag 15 mei 2013 | 31 |
|
2013 |
Robèrt van LithHotel in Muntel is nu nabij.Brabants Dagblad donderdag 20 juni 2013 | 25 |
|
2014 |
Kloosterhotel in de Muntel begint met BOEiKloosterhotel de Soete Moeder vindt in BOEi een nieuwe partner.
Robèrt van Lith | Brabants Dagblad dinsdag 27 mei 2014 | 26-27
|
|
2015 |
Jacques LuyckxKlooster en hotel vinden elkaar : De Soete Moeder biedt kansarme jongeren perspectiefBossche Kringen 2 (2015) 5-9 |
|
2015 |
Pascal ViskilDe Soete Moeder : "Een kloosterhotel beginnen, vraagt toewijding en engelengeduld"In Brabant extra nummer (2015) 58-63 |
|
2015 |
Kloosterhotel Soete Moeder opent in mei 2016Kloosterhotel De Soete Moeder aan de Nemiusstraat in Den Bosch opent volgend jaar mei de deuren. Inmiddels is een groot gedeelte van het voormalige klooster gestript. Aannemer Nico de Bont uit Vught gaat het kloostergebouw op zeer korte termijn verbouwen tot hotel met 24 kamers.
Janneke Hobo | Brabants Dagblad donderdag 18 juni 2015 | 3
|
|
2016 |
Kloosterhotel met een missieEen project van de lange adem. Maar kloosterhotel De Soete Moeder kan op 21 juni de eerste gasten ontvangen.
Paul Roovers | Brabants Dagblad woensdag 25 mei 2016 | Regio 6-7
|
|
2017 |
RedactiePlaquette voor Soete MoederBossche Kringen 2 (2017) 48-49 |
2016 |
Kloosterhotel ‘De Soete Moeder’voormalig NemiuskloosterDit voormalige klooster van de ‘Zusters van Liefde’, gelegen in de vroeg 20e-eeuwse uitbreidingswijk ‘de Muntel’ werd gebouwd in 1928-1929, naar ontwerp van de architect H.W. Valk. Het bevat stijlelementen van de Amsterdamse School, zoals aan de voorzijde een over bijna de gehele breedte van de gevel doorlopende dakkapel, de venstervormen, raamindelingen en siermetselwerk in baksteen. Het klooster heeft een langgerekte, geknikte vleugel aan de voorzijde. Aan de achterzijde is een uitbouw voor de kapel op de eerste verdieping. In het interieur resteert nog een aantal authentieke elementen. Het trappenhuis en de gangen op begane grond en verdieping hebben nog delen van de oorspronkelijke tegellambrisering en de houten balustrades met siersmeedwerk met Amsterdamse Schooldetaillering. Het klooster is onlangs verbouwd tot ‘Kloosterhotel De Soete Moeder’.
Magazine Open Monumentendag (2016) 37
|
1943 | A.F.A. Cools (P.J.) - M.L. van Engelen |
1965 | Congregatie Zusters van Liefde van Jezus en Maria Moeder van Goede Bijstand |