M. Bimmel
Kapelaan Koopmansplein 115-117
architect: J. van den Berg
bouwjaar: na 1930
huidige- en oorspronkelijke functie: winkel met woningen
Bossche monumenten
Hoge, monumentale bouwmassa
door Ed Hupkens
Het hoekpand Kapelaan Koopmansplein 115-117 staat op de hoek met de Jan Schöfferlaan. Het pand vormt de verbinding tussen de gevelwanden van het plein en de straat. Het is gebouwd rond 1930, naar een ontwerp van de architect J. van den Berg. Het gebouw omvat een begane grond, eerste en tweede verdieping en een zolder onder een zadeldak. De gevelrij van het plein heeft een knik tussen het hoekpand (nr. 115-117) en de andere panden aan het plein (nr. 119 t/m 125). Sinds oktober 2003 staat het geregistreerd als gemeentelijk monument. Foto: Josephine Peren.In de pui aan de Jan Schöfferlaan bevinden zich twee grote winkelruiten met keramische raamdorpelstenen, uiterst rechts is een verdiept in de gevel aangebrachte deur met betonnen drempel en glas-in-lood. Aan ieder zijde ervan zit een hoog en smal kozijn met vast venster, dat in vier ruitvlakken is verdeeld. Boven de deur is een uitkragende, betonnen latei aangebracht die het uitgemetselde deel van de twee bovenliggende etages draagt. Over de lengte van beide gevels is een grote, ver uitkragende luifel aanwezig die opgehangen is aan ijzeren beugels. Boven de luifel zijn met glas-in-lood gevulde bovenlichten aanwezig. Op de eerste en tweede verdieping bevat de gevel ieder vijf vensters, tot het uitspringende deel. De vensters hebben hetzelfde uiterlijk als in de kopgevel. In het uitspringende geveldeel bevindt zich op de eerste etage een venster met een draai- en klepraam. Iets onder de dakgoot springt het metselwerk in, zodat het weer aansluit op het overige metselwerk van de gevel. In dit kleine deel zijn twee kleppende vensters aanwezig. Op de overgang van gevel naar dakvlak is een ver buiten het gevelvlak uitkragende, houten bakgoot aangebracht. Het dakvlak bevat drie dakkapellen, twee met twee draairamen en een met een draairaam. De dakkapellen hebben platte daken. |
‘n Lutske Brabants, zondag 4 juli 2021
Gemeentelijk monument
Kapelaan Koopmansplein 115-117
BeschrijvingAlgemeen:Op de hoek van het Kapelaan Koopmansplein met de Jan Schöfferlaan staat een hoekpand dat de verbinding vormt tussen de gevelwanden van de het plein en de straat, en dat begin jaren ‘30 van de 20ste eeuw is gebouwd, naar ontwerp van architect J. van den Berg. Het pand omvat een begane grond, eerste en tweede verdieping, en een zolder onder een met gesmoorde verbeterde Hollandse pannen gedekt zadeldak. De gevelrij van het plein heeft een knik tussen het hoekpand (115/117) en de ander panden aan het plein (119 t/m 125). De muur tussen de panden sluit aan op de muur van de nummer 119 en heeft een rollaag en drie openingen eveneens voorzien van een rollaag.Gevel aan het Kap. Koopmansplein:De in klezoorverband met handvormbakstenen gemetselde voorgevel met verdiepte voegen bevat aan de pleinzijde twee gevelopeningen; waarvan links een deur die toegang verschaft tot de verdiepingen. De deur is verdiept in de pui aangebracht en is voorzien van een betonnen onderdorpel en glas-in-lood in de deur. Naast de deur een grote winkelruit die aansluit op het metselwerk van de ingang in de afgeschuinde hoek. Het metselwerk aan de onderzijde van de vensters is grijzer van kleur en is eind 20ste eeuw aangebracht. De ingang op de hoek is geaccentueerd door twee bakstenen zuilen, deze staan op hoekige basementen, eveneens van baksteen. De overgang van het basement in de zuil is gemarkeerd door een laag gele bakstenen. Tussen de deuren voor de verdiepingen en begane grond bevindt zich een metalen pui met grote ruitvlakken en keramische raamdorpelstenen De topgevel heeft op de eerste verdieping vier en op de tweede twee vensters. De identieke vensters met draaibaar deel onder en een kleppend deel boven, hebben alleen op de tweede verdieping balkonhekjes in de vorm van twee horizontale ijzeren staven. De gevelopeningen zijn voorzien van zwarte keramische raamdorpelstenen. In de geveltop is een klein vierkant venster aanwezig met een houten raamdorpel. In de borstwering boven de eerste verdieping zijn twee Y-vormige gevelankers aangebracht. De grote uitkragende houten bakgoten zijn vanuit de langsgevels iets doorgezet op de kopgevels.Gevel aan de J. Schöfferlaan:In de pui aan de Jan Schöfferlaan bevinden zich twee grote winkelruiten met keramische raamdorpelstenen en uiterst rechts een verdiept in de gevel aangebrachte deur. Deze deur is voorzien van een betonnen drempel, hardstenen neuten en glas in lood in de deur. De deur heeft aan iedere zijde een hoog en smal kozijn met een | 1 |
|
vast venster dat in vier ruitvlakken is verdeeld. Boven de deur is een uitkragende betonnen latei aangebracht die het uitgemetselde deel van de twee bovenliggende etages draagt. Over de lengte van beide gevels is een grote ver uitkragende luifel aanwezig die is opgehangen aan ijzeren beugels. Boven de luifel zijn met glas-in-lood gevulde bovenlichten aanwezig ter breedte van de onderliggende gevelopeningen. De overgang van de begane grond naar de verdiepingen is aangegeven door een betonnen rand van de vloer. Vanaf dit niveau heeft het pand op de hoek geen afgeschuinde maar haakse een hoek. Op de eerste en tweede verdieping bevat de gevel ieder vijf vensters tot het uitspringende geveldeel. De vensters hebben hetzelfde uiterlijk als in de kopgevel. In het uit het gevelvlak springende geveldeel bevindt zich op de eerste etage een venster met een draai- en klepraam. Iets onder de dakgoot springt het metselwerk in zodat het weer aansluit op het overige metselwerk van de gevel. In dit kleine deel zijn twee kleppende vensters aanwezig. Op de overgang van gevel naar dakvlak is een ver buiten het gevelvlak uitkragende houten bakgoot aangebracht. Het dakvlak bevat drie dakkapellen, twee met twee draairamen en een met een draairaam. De dakkapellen hebben platte daken. Achtergevel:In de achtergevel zijn vensters aangebracht identiek aan de vensters in de straatgevels. Het dakvlak aan de achterzijde bevat drie moderne grote dakkapellen en een rookkanaal.Interieur:Onbekend.Redengevende omschrijvingGesitueerd op de hoek van het Kapelaan Koopmansplein en de Jan Schöfferlaan, vormt de hoge, monumentale bouwmassa van het hoekpand nr. 115-117 zowel een markante afsluiting van deze hoek als een passende verbinding tussen de gevelwanden van het plein en de straat. Om deze redenen is het pand beeldbepalend en heeft het ensemblewaarde. Het pand heef monumentale waarde vanwege de sobere, oorspronkelijke vormgeving en detaillering van de gevels. Als onderdeel van de in de jaren ‘20 en ‘30 gerealiseerde uitbreidingswijk is het hoekpand representatief voor een bepaalde fase in de ontwikkeling van de stad ‘s-Hertogenbosch, en is het op lokaal niveau van sociale en economische betekenis. | 2 |
Gemeente 's-Hertogenbosch
Bossche Encyclopedie |