A.F.A.M. Wetzer, 1 september 2020
Sobere, harmonieuze architectuur. Zorgvuldig gedetailleerde gevelonderdelen in rode baksteen (gevelvlak, pilasters, dakbalustrade), zorgvuldig gedetailleerde natuurstenen raamdorpels. Kamer en voordeur origineel, glas-in-lood bovenlichten. Gevelsteen met voorstelling van harp, palet, driehoek en passer en hamer. |
De wijk Het Zand was de eerste stadsuitbreiding buiten de wallen van Den Bosch. De aanzienlijkste huizen verrezen aan de twee hoofdassen, de Stationsweg en de latere traverse van noord naar zuid. Een van die mooie panden is Koningsweg 7, waar het kunstenaarschap van de in 2001 op 79-jarige leeftijd overleden Hakkie van Rosmalen tot verdere ontwikkeling kwam. Het Zand is omstreeks 1900 in een betrekkelijk korte periode volgebouwd en laat daardoor een behoorlijke samenhang zien in architectuur, met vooral veel elementen naar de zeventiende-eeuwse Hollandse Renaissance. Naast de uitbundig versierde huizen op de nummers 1, 3 en 5 van architect P. Stornebrink valt het zeven jaar later, in 1908, ernaast gebouwde huis van de Van Rosmalens op door de overheersende donkerrode baksteen en zijn sobere rationalistische stijl. Het dak heeft een bakstenen balustrade. Het huis is horizontaal geleed door speklagen van grijze natuursteen. Het hoefde allemaal niet zo overdadig van architect J.H. Stuyver, die zelf in het pand ging wonen. Wel liet hij in de balustrade een natuurstenen reliëf aanbrengen met een voorstelling van een harp, een schilderspalet, een driehoek, een passer en een hamer. Architect Stuyver, tevens kunstschilder, bouwde voor zichzelf op de tweede verdieping een groot atelier met een sheddak, dat licht uit het noorden vangt. Dat atelier is er nog steeds. Het staat nu vol met schildersattributen en werk van de Bossche kunstschilder Hakkie van Rosmalen. "Hakkie dacht, schetste en schilderde vijf trappen en vier hallen bij mij vandaan. Dat was zijn wereld", vertelt zijn weduwe Ria (1933). Het herenhuis Koningsweg 7 staat op de gemeentelijke monumentenlijst. Hakkie en Ria van Rosmalen hebben niets aan het huis veranderd, sinds 1969, toen zij er met hun | 191 |
twee zoons kwamen wonen. Ramen en voordeur inclusief bovenlichten met glas-in-lood zijn nog origineel. Trappenhuis, (schuifdeuren, lambrisering, keuken en achterhuis zijn ook in oorspronkelijke staat gebleven. "Ons huis aan de Koningsweg was Hakkie op het lijf geschreven. Hij was er gelukkig mee. Je zag het in de schilderijen van die tijd. Hij had veel meer ruimte, vrijheid, en noorderlicht." Het huis werd de Van Rosmalens in de schoot geworpen, zoals Hakkie volgens Ria had voorspeld. "Wij waren al lang op zoek. Toen we dit pand konden kopen van de heer Cleerdin, directeur van de Zuidnederlandse Drukkerij, zaten we er binnen acht dagen in." SalontafelHakkie van Rosmalen heeft na zijn opleiding aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam zijn leven lang de kost verdiend met zijn artistieke werk. Ria: "Zijn vader zag graag dat hij voor een vast inkomen ook les ging geven, maar dat wou hij niet. Hij wilde vrij blijven." In het huis aan de Koningsweg voerde hij zijn grote opdrachten uit. Naast vrije schilderijen, aquarellen, tekeningen en portretten ook monumentale werken zoals wandschilderingen op hout in vele gebouwen (onder andere Hotel Central), en gebrandschilderde ramen (onder andere in Hengelo, Utrecht en Amsterdam). Ook de beelden van de kerststal van de Sint-Jan zijn in het atelier ontworpen en vervaardigd."In het atelier hebben we ook veel gefeest, al was het niet altijd rozengeur en maneschijn. Maar Hakkie zei altijd: zolang ik kan schilderen, is er geld." Overal in het huis hangen en staan nog schilderijen, tekeningen en aquarellen. Er zijn ook dozen vol schetsen en voorstudies. Het atelier staat er bij zoals Hakkie het in 2001 heeft achtergelaten. "Kort voor zijn dood heeft hij, ernstig ziek als hij was, nog alle vijf trappen beklommen om er afscheid van te nemen." De lage salontafel en de fauteuil waar Hakkie zat te schetsen, staan nog op precies dezelfde plaats. "En daar zaten de modellen", wijst Ria naar de andere kant van de ruimte vol schilderijen, schildersezels, paletten verf, potten penselen en verftodden. Hier en daar liggen nog wat lege bierflesjes op de grond. Op een ezel staat nog het laatste schilderij waaraan Hakkie werkte, 'De ontdekking van Europa'. | 193 |
2003 |
Wim HagemansNoorderlicht in het atelierBossche Pracht 8 (2003) 190-193 |
1910 | J.H. Stuijver (teekenleeraar) |
1928 | M.A.M. Offermans |
1943 | J.A.M. Cleerdin (directeur Z.N.D.) |