Het huis no. 5

Dit huis staat ter plaatse waar vroeger stonden het huis, eerst de Drie sterren, daarna de Twee vergulde sterren geheeten en het Oostelijk daarnaast staand huis de Twee witte sterren genaamd.

Het huis de Drie sterren was door Sophia, dochter van Goijart van Vechel en weduwe van mr. Henrick de Boert Henrickszn, die het kocht van Joost Knoeden Arndszn, vermaakt in vruchtgebruik aan mr. Goijart van Vechel, den zoon van Dirck, den zoon van Goijart voornoemd en in eigendom aan diens erven. Die erven waren: mr. Dirck, schepen van

Het naast dit huis staand huis, genaamd de Twee witte sterren, was door Hilleken, dochter van Jan Valck, 27 October 1559 verkocht aan heer Lauwereyns de Leeuwe, zoon (van Peter Laureynszn), priester en beneficiaat der St. Janskerk te den Bosch, van wien het geërfd werd door Maryken, dochter van mr. Dierck van den Bleek 1) en Maria, dochter van Laureyns de Leeuwe, den zoon van Henrick Laureynszn, (Reg. n°. 651 f. 118); haar man Peter, zoon van Jan Dierckszn van Geldrop, verkocht het vervolgens 3 Februari 1610 (Reg. n°. 308 f. 259 vso), als wanneer het gezegd werd te zijn: huis, achterkeuken, ledige plaats en tuin, met het recht om in de plaats van eene niet meer bestaande brug eene andere over de Dieze te leggen en een achterhuis over dat water, staande aan de Oude Dieze tusschen het huis voorheen van mr. Goyart van Vechel, nu van den bierbrouwer Jan Emouts ex uno en het huis voorheen van Jenneken weduwe Daniel Loyen, nu van de weduwe en kinderen van mr. Jan Peterszn van Berendonck ex alio, zich achterwaarts uitstrekkende tot aan het erf van genoemden Jan Emouts, - aan Jan Moins, zoon van mr. Marten, raad van den Bosch, ten behoeve van dezen laatste.

De kinderen van genoemden mr. Marten Moins en Jo-

Van eerstgenoemden mr. Johan van Affoirden werden de beide huizen geërfd door diens dochter Catharina, van wie ze weder erfden hare beide broeders mr. Jacob en Johan van Affoirden, alsmede de 4 kinderen van den eerstgenoemde hunner; ten laste van deze erfgenamen zijn daarop de beide huizen bij decreet van den Raad en Leenhof van Brabant van 13 November 1693 toegewezen aan Udo Melchior Verwey, notaris en praktizijn te den Bosch, die 1 April 1694 (Reg. n°. 508 f. 344) het huis de Twee vergulde sterren, dat toen nog bewoond werd door genoemden mr. Jacob van Affoirden, en wellicht ook nog het huis de Twee witte sterren, waarvan toen Adriaantje van der Cammen de bewoonster was, verkocht aan Johan vau Eyl, woonachtig te den Bosch. Deze was den 11 Juni 1673 gehuwd met Maria de Wijs, van wie hij geene kinderen had; na hem was eigenares der beide hierbedoelde huizen, waarschijnlijk door erfenis, Maria Allegonda van Eyl, dochter van Hendrik (den zoon van Adam Jan Peterszn, die

Maria Allegonda van Eyl schonk haren genoemden man één kind, Johanna Maria Ransecremer genaamd, welke R.K. gedoopt werd te den Bosch 5 Maart 1723 en 18 Mei 1749 op den huize Ligtenberg onder Wisch huwde met Franciscus Jacobus van de Mortel, zoon van Johannes Benedictus en Emerentia Clara Tensini; haar man werd op gezegden huize geboren en werd, door met haar te trouwen, de stamvader van de thans nog te den Bosch bloeiende familie van de Mortel 5). Zij bracht hem ten huwelijk aan het huis de Brouwmeer onder St. Michiels-Gestel, dat hare moeder 21 Februari 1750 had gekocht van Jan Louis Verster, schepen van den Bosch, die 15 Maart 1752 overleed 6), alsmede de beide hierbedoelde huizen de Twee vergulde sterren en de Twee witte sterren; hij verkocht deze beide laatste huizen 16 Juli 1771 aan mr. Carel Jan Bisdom, oud-schepen en raad van den Bosch en controleur der convooien en licenten aldaar en vestigde zich daarop met zijne vrouw op haar huis de Brouwmeer metterwoon 7).

Aan de overzijde van het Spijkersboorsgangetje, later genaamd het Raamstraatje, zijnde eene steeg, die thans niet meer voor het publiek toegankelijk is, stond aan den hoek daarvan een huis, dat mr. Norbertus Hendricus Snelle, advocaat te den Bosch, bij gerechtelijke uitwinning, gedaan door Clara Isabella de Kesselaer douairière van Maldeghem voor de eene helft en door Guiliam van der Hagen als man van Margaretha de Saugey, hofmeester van den Prins van Holstein-Beck, te voren weduwe van den notaris Joost van Vechel 8), voor de wederhelft, den 21 Maart 1696 (Reg. n°. 510 f. 40 vso) kocht. Van zijne vrouw Joanna van Vechel had hij, zooals wij in Dl I p. 386 reeds zagen, eene dochter Adriana Helena Snelle, welke 30 November 1767 huwde met Boetius Stalpert van der Wielen en dit huis van haren vader erfde. Den 31 December 1810 werd het gekocht door J. Musch.