afb. Ernst van Mackelenbergh, Rosmalen
.org.jpg "body=[<b>Beschrijving:</b> Tobias en Rafael, Rachel, Jacob, Mattheus en Lucas<br><b>Fotograaf:</b> Ernst van Mackelenbergh, Rosmalen]")
Tobias en Rafael, Rachel, Jacob, Mattheus en Lucas
Straalkapellen
Le Blanc
13. Tobias en Rafael, Rachel, Jacob, Mattheus en Lucas
|
De evangelisten Lucas en Mattheus verwijzen in dit venster naar het Nieuwe Testament en meer in het bijzonder naar een passage in hun evangelie die de rol van de engelen benadrukt. Sint Lucas staat in de nogotische nis rechts in het raam en houdt een open in de rechter-, zijn evangelieboek in de linkerhand. Op dit boek staat de verwijzing naar S. Lucas XV, 10, welke tekst als volgt luidt: 'Zo ik zeg u, is er vreugde bij de engelen van God over één zondaar die zich bekeert'. De evangelist Mattheus in de nis aan de andere kant van het venster, heeft eveneens een pen in de rechterhand en houdt met de andere hand een banderol vast met het opschrift Stus Matthaeus XVIII, 10. Deze zinsnede Mattheus 18,10 staat uitgeschreven over de volle breedte van het venster, onder de hoofdvoorstelling en de beide evangelisten: angeli eorum in coelis semper vident faciem patris mei, 'hun engelen in de hemel aanschouwen voortdurend het aangezicht van mijn vader'. In de venstertop is dit letterlijk verbeeld: God de Vader omringd door een zestal gevleugelde engelekopjes; recht onder God de Vader staan de letters D G, Deo Gratias, Dank aan God'. De hoofdvoorstelling van dit raam toont een Oudtestamentische scène waarin een engel de hoofdrol speelt: de aartsengel Rafael als begeleider van Tobias op het moment dat er een vis uit het water opduikt om de jongen te verslinden (zie Tobit 6, 1-19). Hierboven zijn twee kleinere voorstellingen afgebeeld: links Rachel die haar kind beweent en rechts Jacob die zijn kleinzoons Efraim en Manasse zegent in het bijzijn van zijn vader Jozef (Gen. 48,14). In de onderste rand van dit venster staan vier wapenschilden. Links het wapen van 's-Hertogenbosch, rechts dat van Geertruidenberg; daartussen de familiewapens van het schenkersechtpaar, A.F.X. Luijben en C.M.A.S. Allard: 1 een rood ankerkruis op een gouden schild (Luijben) en 2 een ovaal vrouwenwapen: een zilveren schild met een rood ankerkruis (Allard). Linksonder is het raam in een schildje gesigneerd en gedateerd: L.C. Hezemans invt J.B. Capronnier delt et pinxit 1888.
| 62 |
P.M. le Blanc e.a., De ramen van de St. Janskathedraal te 's-Hertogenbosch (1987) 62-63
Peeters
De gebrandschilderde glazen
Straalkapellen
|
13. Tobias en de aartsengel Raphael vangen de vis; Rachel beweent haar kind; Jacob zegent Ephraim en Menasse. Links en rechts onder baldakijnen Mattheus en Lucas. Onderschrift: angeli eorum in coelis semper vident faciem patris mei. In een banderol draagt de Mattheusfiguur de plaats van deze tekst: Stus mattheus XVIII,X. Onderaan in het venster vier wapens: I. Het wapen van 's-Hertogenbosch: in zwart een boom van goud, met een gevierendeeld vrijkwartier: I en IV in zwart, een leeuw van goud, getongd en genageld van rood; II en III in zilver, een goud gekroonde en genagelde leeuw met dubbele staart. Schildhoofd van goud, beladen met een uitkomende zwarte dubbele adelaar, het halve Habsburgse wapen voor zijn borst hebbende. Schild gedekt met gouden kroon van 5 bladeren. 2. (mannelijk) op goud een rood ankerkruis (Luyben). 3. (vrouwelijk) op zilver een rood ankerkruis (Allard). 4. Het wapen van Geertruidenberg: op goud een rode leeuw naar rechts met een groene gebogen lans in de voorpoten, de punt omhoog; rond het wapen een bruine omheining. Hezenmans-Capronnier 1870. Het glas is geschonken door Mr. A.F.X. Luyben en zijn echtgenote C.M.A.S. Allard.8 | 327 |
| Noten | |
| 8. | Mr. A.F.X. Luyben was lid van de Tweede Kamer, minister van R.K. Eeredienst, burgemeester (1874-1880) van 's-Hertogenbosch. Brief van H.J.M.Ph. Allard te Deurne, 27 februari 1976, aan de auteur, met diverse andere familiegegevens. |
C. Peeters, 'De Sint Janskathedraal 's-Hertogenbosch' (1985) 327
Afbeeldingen
-
1964
-
13 oktober 2006
-
6 juli 2014
Bossche Encyclopedie |