afb. Daria Scagliola, 22 oktober 2013
materiaal: kalksteen (ledesteen)
Sluitsteen met resten van oude polychromie en vergulding. Oorspronkelijke plaats onbekend, bewaardgebleven in de archiefkamer en overgebracht naar de bouwloodsen op 10 september 1974. | 51 |
A.M. Koldeweij e.a., De Bouwloods (1989) 51
|
Beschrijving - Hier afgebeeld is de kop van een bebaarde man, omringd door bladwerk (afb. 25). Het onderste deel van de cirkel (als het ooit een complete cirkel is geweest) is verdwenen. Verder lijkt in de rechterbovenhoek een deel te ontbreken. Gezien hetgeen de tekening weergeeft, lijkt zij te zijn gemaakt op basis van de restanten van een origineel, na het maken van de schets verwijderd onderdeel. Onder de figuur zijn de afmetingen weergegeven, 0,36 meter. Rechtsboven staat de tekst ‘St Jan ’s Bosch’. | 43 |
|
Vergelijking - Onder het inventarisnummer 719 bevindt zich in de bouwloods het originele bouwfragment waarop deze tekening is gebaseerd. Wat het eerste opvalt wanneer de tekening met het origineel wordt vergeleken, is dat bij het fragment een gedeelte ontbreekt. Betekent dit dat Hezenmans de sluitsteen naar zijn eigen inzicht heeft aangevuld? Bij verder zoeken, blijkt dat dit fragment een en ander heeft meegemaakt. Op een oude foto wordt duidelijk dat de sluitsteen, zoals deze nu te zien is, niet zo compleet is als ze in het begin van de 20e eeuw was.114 Op de foto is aan de rechterzijde van het fragment nog een gedeelte van het bladwerk zichtbaar, dat tegenwoordig helaas ontbreekt. De tekening van Hezenmans geeft de toestand van de sluitsteen weer, zoals ze op deze foto te zien is. De herkomst van deze vijftiende-eeuwse steen is niet bekend. Voordat het in 1974 naar de bouwloods werd overgebracht, lag het opgeslagen in de archiefkamer van de kathedraal. | 44 |
|
onbekend is en aangezien de wijze waarop deze tekening overeenkomsten vertoont met de tekeningen van de andere gevonden voorwerpen, lijkt het zeer waarschijnlijk dat ook deze sluitsteen als bouwmateriaal was verwerkt in de zuidelijke muur van het middenschip en in de periode 1883-1885 voor het eerst in vierhonderd jaar het licht zag en door de restauratiearchitect werd opgetekend. | 45 |
| Noten | |
| 114. | Mosmans 1931, p. 44: hier is afgebeeld hoe de sluitsteen er in de vroege 20e eeuw uitzag. |
Don Rackham, Een kathedraal op papier (2003) 43-45
Harry Boekwijt, Ronald Glaudemans en Wim Hagemans, De Sint-Janskathedraal van 's-Hertogenbosch : Geschiedenis van de bouw (2010) 44
Ronald Glaudemans, De Sint-Jan te 's-Hertogenbosch : Bouwgeschiedenis en bouwsculptuur 1250-1550 (2017) 61
A.M. Koldeweij, 'De expositie in de Bouwloods, verantwoording en catalogus' in: De Bouwloods (1989) 51
A.M. Koldeweij, In Buscoducis : Bijdragen (1990) 427
Jan Mosmans, De St Janskerk te 's-Hertogenbosch (1931) 44
Don Rackham, Een kathedraal op papier (2003) 43-45
F.J. van der Vaart, 'Beeldhouwers uit de bouwloods van de Sint Jan : De sluitstenen' in: In Buscoducis Bijdragen (1990) 427