Katholieke slagers

Op 1 juli 1549 verleende het stadsbestuur van 's-Hertogenbosch een nieuwe keur (reglement) aan het ambachtsgilde van de slagers. Op 3 oktober van dat jaar werd dit reglement door keizer Karel V als Hertog van Brabant goedgekeurd.

In dit reglement was onder meer de bepaling opgenomen dat slechts meester konden worden: 1. De oudste zoon van een meester-slager die dan minstens 18 jaar oud moest zijn: 2. Andere zonen van een meester-slager die op hun beurt minstens 20 jaar oud moesten zijn; 3. Degenen die trouwden met een slagersdochter. Deze zonen en dochters moesten allen geboren zijn nadat hun vader meester was geworden. Dat betekent, dat je opeenvolgende generaties van Bossche slagers kunt krijgen. Zo leefde er ruim 500 jaar geleden - dus nog vóór het bovengenoemde reglement - de vleeshouwer Daniël Croeck. Zijn dochter trouwde omstreeks 1480 met Reyneer Loden, ook wel genoemd Loijen. Een nakomelinge van hen, Neelke Andriessen, trad op 10 februari 1643 in het huwelijk met Gerrit van Os, die al binnen twee weken meester van het vleeshouwersgilde werd. En de familie Van Osch bleef slager. F.A.M. van Osch oefende een aantal jaren geleden dat vak nog uit op de Hinthamereinde. Hij was de zestiende rechtstreekse slager in de reeks vanaf Daniel Croeck.

Deze procedure zorgde ervoor, dat er geen 'vreemden' in het slagersgilde kwamen. Iedere opeenvolgende slager was immers familie. Omdat er na 1629 géén slagers hervormd zijn geworden en er géén huwelijken plaatshadden tussen hervormde slagers en katholieke slagersdochters, was het mogelijk dat het slagersgilde een katholiek gilde bleef. De vleesverkoop in het Vleeshuis was dus alleen aan katholieken voorbehouden. Dat was een doorn in het oog voor het Bossche stadsbestuur in de 17e en 18e eeuw. Zij probeerde gedaan te krijgen dat het gilde (evenals de andere ambachtsgilden) opengesteld werd voor niet-katholieken. Dat lukte niet.

Het gilde van de slagers had slechts een plaatselijke economische betekenis voor 's-Hertogenbosch. Toch had zij echter een stevige positie, omdat zij de plaatselijke vleesverkoop geheel in eigen hand had en tevens de vee-aankoop grotendeels beheerste.

In de Franse tijd, in 1798, werden de ambachtsgilden opgeheven. Ook het slagersgilde verdween in de jaren daarna. Anderen dan eigen kinderen en schoonzonen konden toen slager worden en de hegemonie doorbreken. Dat gebeurde dan ook. En nu? Nu is voor een deel de slagerswinkel vervangen door een aparte toonbank in een supermarkt.