Archieven van de ambachts- en schuttersgilden 1327-1874 10) Het Archief van het Gewantsnijders-, Droogscheerders en Kleermakersgilde Rond 1420 vormden de gewantsnijders, droogscheerders en snijders (kleermakers) nog geen gecombineerd ambachtsgilde en omstreeks die tijd stonden de snijders op de veertiende en de gewantsnijders op de zestiende plaats in de rij der Bossche ambachtsgilden. In 1504 worden de gilden der droogscheerders en snijders (kleermakers) samengevoegd en in de ordonnantie van 1525 is sprake van een gewantsnijders en droogscheerdersgilde, dat de tiende plaats in de hierarchie der ambachten inneemt. De ordonnantie van 1610 duidt het gecombineerde gilde van gewantsnijders, droogscheerders en snijders alleen met de benaming gewantsnijders aan en volgens die ordonnantie komt het gilde evenals in 1525 op de tiende plaats. De gewantsnijders - al in 1321 als gilde vermeld - hielden zich in tegenstelling tot de drapeniers met de detailhandel in lakens bezig. In 1287 is al sprake van een lakenhal, gelegen bij de toenmalige Minderbroederskerk aan de Markt en eigendom van de hertog van Brabant waarin de gewantsnijders hun lakens verkochten. Volgens een ordonnantie van 1321 mocht alleen in dit gebouw de lakens gesneden en verkocht worden.Rond 1330 werd deze hal met de zogenaamde Korte Kameren uitgebreid. Hertog Jan III vergunde in 1355 de gewantsnijders om buiten de lakenhal of gewanthuis in hun eigen huizen en woningen lakens te verkopen. Op donderdag - de wekelijkse marktdag in Den Bosch - moest de verkoop in het gewanthuis blijven geschieden. In latere tijden is er geen sprake meer van een gewanthuis. Wel geeft de stad in 1631 aan enige burgers verlof om een lakenhal op te richten, die bedoeld was als verkoopgelegenheid voor niet-Bossche lakenverkopers. In de 18e eeuw werd dit gecombineerd gilde van gewantsnijders, droogscheerders en kleermakers aangeduid met de benamingen snijders- en kleermakersgilde, droogscheerders- en kleermakersgilde of kortweg kleermakersgilde. De dekenen traden vóór 28 maart 1610 jaarlijks met Magdalenendag (22 juli) in functie. In 1798 bestaat dit gilde nog en in 1809 wordt het als corporatie vermeld. Van het archief zijn slechts enige stukken bewaard gebleven.

Penning van het Oude Kleerkopersgilde te 's-Hertogenbosch, 1750

Messing, gegraveerd 7.7 x 6.0 cm

Voorzijde: twee klanten bij een winkel; in de afsnede: Nº 13; omschrift: OUDE KLEER KOOPERS GILDE
Keerzijde: de heilige Martinus te paard, in de afsnede: ST MARTEN; omschrift: HOC:EST:GRATIA:ET:PRIVIL:MA-GISTR:SILV:DUC:COLLECT:CREA:MDCCL

Vaandel met dwarsstok van het Bossche kleermakers- en kamerbehangersgilde, 1750-1800

vaandel, damast 169.0 x 112.0 cm
dwarsstok 95.0 x 124.5 cm

Rood zijden damasten kerkvaandel van het kleermakers- en kamerbehangersgilde te 's-Hertogenbosch. Het vaandel heeft binnenwaarts gebogen zijkanten en twee naar beneden afhangende slippen. In het midden bevindt zich een in olieverf op linnen geschilderd médaillon. Op de voorkant een voorstelling van St. Michaël die de draak verslaat boven het vuur en opschrift: "Aartsengel Michaël". Het medaillon is gevat in twee randen goudband. In de rechter- en linkerbovenhoek zijn bloemenmanden geborduurd van verschillende soorten gouddraad. Langs de bovenkant een geschulpte strook dubbel vaandeldoek, afgezet met goudfranje. Midden op de strook is met gevlochten gouddraad "1754" genaaid. Direkt langs de bovenkant is goudband gezet. Langs de andere zijden is op enige afstand van de kant hetzelfde band bevestigd. Behalve aan de bovenkant is het vaandel afgezet met goudfranje. Aan elk der twee slippen, daartussenin en aan de rechterzijpunt een kwast van gouddraad. Achterzijde: medaillon voorstellende het wapen van 's-Hertogenbosch en een banderol met het opschrift: "Kleermakers en Kamerbehangers Gild". Aan bovenrand 18 metalen haken. Geen bloemenmanden en geen datum. Verder identiek aan de voorkant. Vgl. inv.nr. 06913.
Dwarsstok met houtsnijwerk, met twee bogen. In het midden versierd met blaadjes en bolletjes (oranje-appeltjes?), bijeen gehouden door een aan de voorkant gekruiste band. Blaadjes, bolletjes en band verguld. Midden achter twee metalen pinnen, mogelijk van afgebroken oog. Aan onderzijde 18 uitstekende krammen. In beide kopse uiteinden van de stok een gaatje, mogelijk voor bevestiging van b.v. knoppen. Dwarsstrok in 1987 ongenummerd aangetroffen.
Bijbehorend: draagband inv.nr. 01618.2.