Bossche Encyclopedie | Spooronderdoorgang

afb. J.A.M. Roelands, ca 1970

Spooronderdoorgang

Vlijmenseweg traject 's-Hertogenbosch-Eindhoven

De weg gezien vanaf de dijk langs het Drongelens Kanaal met locomotief op het spoorwegviaduct. Op de achtergrond het PNEM-gebouw aan het Willemsplein.

Stadsarchief (0046966)

Viaduct in de spoorlijn 's-Hertogenbosch-Eindhoven over de Vlijmenseweg

Het spoorwegviaduct ligt in de spoorlijn 's-Hertogenbosch-Eindhoven over de Vlijmense weg. Het object is kadastraal bekend als Gemeente 's-Hertogenbosch sectie I nr. 2277 ged.
Eigenaar/beheerder/onderhoudsplichtige is N.V. Nederlandse Spoorwegen te Utrecht.

Oorspronkelijke functie

Het viaduct is ontwikkeld voor het ongelijkvloers kruisen van de spoorlijn mat de Vlijmense weg. Het viaduct wijkt weinig af van het het hiervoor beschreven object.

Geschiedenis

In 1936 werd de zogenaamde Onderweg voltooid. Deze provinciale weg diende als vervanging van een gedeelte van de weg van 's-Hertogenbosch naar Vlijmen, waarin de Vlijmense overweg lag. De bedoeling van deze weg was, zoals de naam al aangeeft, om ongelijkvloerse kruisingen te verkrijgen met onder meer de spoorlijn Lage Zwaluwe-'s-Hertogenbosch. De verdiepte weg werd, als gevolg van het hoge grondwaterpeil, onder moeilijke omstandigheden aangelegd. Het is niet bekend of in de Tweede Wereldoorlog schade is ontstaan aan het viaduct. De originele bovenbouw is wel vervangen. De pijlers en landhoofden dateren nog uit het jaar van aanleg. In 1997 is in verband met het viersporenproject naast het bestaande viaduct een nieuw viaduct van gewapend beton gemaakt.

Technische beschrijving

Het oorspronkelijke viaduct bestaat uit twee landhoofden en twee pijlers van gewapend beton. Hoewel de betonconstructie massief aandoet, zijn de landhoofden en pijlers toch opgebouwd uit wanden, vloer en dak. Door toepassing van schuine vlakken is

een karakteristiek uiterlijk ontstaan. De landhoofden en pijlers zijn gefundeerd op ronde betonnen palen. De bovenbouw is samengesteld uit stalen liggers. De onderbouw van de uitbreiding bestaat uit betonnen pijlers met daarover een betonnen kesp waarop de betonliggers van de bovenbouw rusten.
Langs de zuidzijde van de Vlijmenseweg bevindt zich tussen de beide spoorwegviaducten een gemaaltje van het waterschap De Maaskant. Het dient voor bemaling van het laaggelegen gebied dat door de verdiepte ligging van de weg is ontstaan. De beide pompjes en de electrische installatie zijn ingrijpend gereviseerd.

Huidige functie

De oorspronkelijke functie is niet gewijzigd.

Monumentwaarde

In paragraaf 7.7 van het MIP is vermeld: 'Belangwekkend is de hoekige, aan Art Deco herinnerende vormgeving.
In dat verband kan gesproken worden van een architectuurhistorische waarde van de onderbouw. Tevens is de constructie van industrieelarcheologisch belang'. Het gemaaltje heeft geen monumentwaarde.

Waterstaatkundige werken in 's-Hertogenbosch (Utrecht 2000) 35-36