A.F.A.M. Wetzer, 10 december 2014

Joods Scholieren Monument

kunstenaar: Marijke Theunissen
datering: 1995
locatie: Hekellaan, Casinotuin

Het 'Joods Scholieren Monument' in 's-Hertogenbosch is een beeld van drie mensenfiguren, geplaatst op een natuurstenen voetstuk. Het geheel is geplaatst op een in Jaumont en Petit Granit uitgevoerde tegelvloer in de vorm van een Davidster. Op elke hoek van de ster is een driehoekig zitvlak van massief Jaumont aangebracht. Het voetstuk is 1 meter hoog. De zitvlakken zijn 35 centimeter hoog.
Het is ontwerp is van Marijke Theunissen. Het monument is onthuld op 28 april 1995, in het bijzijn van een aantal oud-leerlingen van het Joodsch Lyceum.
www.oorlogsmonumenten.nl
Afbeeldingen

Onbekend
     
Artikelen
1995

Redactie

Monument ter nagedachtenis aan de leerlingen van de joodse scholen te 's-Hertogenbosch
Stichting Joods Scholieren Monument ('s-Hertogenbosch 1995)
 
1995

Max Paumen

Monument 'vergeten' joden in Den Bosch
NRC Handelsblad woensdag 11 januari 1995
 
1995

Redactie

Krantenartikel
Brabants Dagblad van vrijdag 28 april 1995
 
1995

M.A. Kok

Het Joods Scholierenmonument en het Sint-Janslyceum
Ouderbulletin 15 (1995) 4-6
 
2011

Redactie

Joods Scholieren Monument zwaar beschadigd
Brabants Dagblad vrijdag 27 mei 2011
 
2011

'Pijnlijk voor veel Bosschenaren'

• De gemeente Den Bosch werd deze week gewaarschuwd over vandalisme bij het Joods Scholieren Monument.
• Volgens een woordvoerder van de gemeente was een van de beelden al heel wat eerder zwaar beschadigd.
Marc Brink | Brabants Dagblad zaterdag 28 mei 2011
 
2012

Redactie

Herstel Joods monument Casinotuin is begonnen
Brabants Dagblad Editie Uden-Veghel dinsdag 28 februari 2012 | 27
 
2012

Roy Coomans

Joods monument in Casinotuin gaat van sokkel
Brabants Dagblad woensdag 7 maart 2012 | 26-27
 
2012

Redactie

Verplaatsing loopt vertraging op
Brabants Dagblad vrijdag 16 maart 2012 | 30-31
 
2018

Geert Donkers

Het Joods Scholierenmonument
Bossche Kringen 3 (2018) 5
 
Geschiedenis
1941 Het 'Joods Scholieren Monument' in 's-Hertogenbosch is opgericht ter nagedachtenis aan de leerlingen van de joodse lagere school en het Joods Lyceum die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn gedeporteerd en in concentratiekampen zijn omgebracht.
Op 16 augustus 1941 verordonneerde de bezetter dat alle scholen in Nederland een lijst moesten overleggen met de namen van de joodse leerlingen. De ouders kregen vervolgens te horen dat hun kinderen in het nieuwe schooljaar niet meer welkom waren.
Opvallend was de situatie op het Sint-Janslyceum. Op 11 september 1941 schreef rector J. Bauwens aan de secretaris van OMO in Tilburg: 'Hierbij deel ik U mede, dat geen Joodsche leerlingen voor het Sint-Janslyceum zijn ingeschreven of ingeschreven geweest'. Terwijl volgens de gegevens op het Departement van Onderwijs in 's-Gravenhage op het lyceum vier joodse leerlingen zouden moeten zitten.
In Nederland is weinig verzet geweest tegen de verwijdering van joodse leerlingen. In het hele land werden negen joodse Lyceums voor voortgezet onderwijs opgericht. Op het Joodsch Lyceum in 's-Hertogenbosch werden alle kinderen uit de omgeving (Bommelerwaard, Eindhoven, Tilburg, Breda en Oss) ondergebracht. De school heeft slechts een paar maanden gefunctioneerd. In januari en februari van 1942 werden er 'wegens kolenschaarste' en de voortdurende kou geen lessen meer gegeven. In april 1943 zijn alle leerlingen en leerkrachten in Nederlandse kampen opgesloten, gedeporteerd of ondergedoken. Hierdoor hield de school formeel op te bestaan.
www.oorlogsmonumenten.nl
 
Literatuur en bronnenpublicaties

Frans van Gaal, 'Een halte op weg naar massavernietiging' in: Een monumentaal oorlogsverhaal (2003) 74-83

n: vermelding in een voetnoot