Bossche Encyclopedie | Archeologisch monument Kasteel Bokhoven

Archeologisch monument Bokhoven

monumentcode: SOM1011
datum aanwijzing: 14 september 2004
status: beschermd

Kasteel Bokhoven in het kader van aanwijzing archeologisch monument

In 1986 is het onbeschermde achterterrein ten zuiden van de voorburcht geëgaliseerd. Hierbij werd zwaar muurwerk van de hoofdburcht aangetroffen dat vervolgens door de gemeentelijk archeoloog van ’s-Hertogenbosch is ingemeten en onderzocht. De plattegrond bleek te bestaan een massieve woontoren, een aangrenzende zaalbouw, een binnenplaatsje met waterput en een poortgebouw. Het geheel had een afmeting van 17 x 22 m en kan vermoedelijk gerekend worden tot één bouwconcept zij het dat de woontoren om constructieve redenen enige jaren eerder is gebouwd dan de rest van het kasteel. Op basis van het tijdens de opgraving in de fundamentsleuven aangetroffen materiaal kan de constructie in zijn gheel worden gedateerd in het derde kwart van de 14de eeuw. Dit komt uitstekend overeen met een datering in de jaren 1365 – 1372, zoals die vermoed zou kunnen worden op grond van de geschreven bronnen. Na het onderzoek zijn de resten in stand gebleven en weer met grond afgedekt.
Een tweede onderzoek door de gemeente ’s-Hertogenbosch vond plaats in 1988 op het terrein van de voorburcht voorafgaand aan de bouw van een zwembad in de onbeschermde ondergrond. Hieruit bleek dat de voorburcht in een aantal fasen is uitgebreid, gepaard gaande met een uitleg van de grachten. Tevens bleek dat het kasteel in oudste aanleg is gesitueerd op een oeverwal die al in de 12de en 13de eeuw was bewoond. Mogelijk ging aan het kasteel een oudere “hof”, centrum van adellijk grootgrondbezit, vooraf.
Het derde onderzoek, uitgevoerd door de afdeling BAM van de gemeente ’s-Hertogenbosch, vond plaats in het najaar van 2001. Dit onderzoek concentreerde zich rond de huidige brug naar aanleiding van de voorgenomen reconstructie van het 16de eeuwse poortgebouw. Hierbij werden de oorspronkelijke fundamenten van het 16de eeuwse poortgebouw en de aangrenzende ommuring vastgelegd.
Uit het onderzoek is een goed beeld ontstaan met betrekking tot de fasering van het kasteel. Achter de 15de eeuwse voorburcht bevindt zich de eigenlijke (14de eeuwse) hoofdburcht. Rond 1500 wordt de voorburcht naar het westen toe uitgebreid en voorzien van een poortgebouw. Beide terreinen zijn omgeven door grachten die nog gedeeltelijk herkenbaar zijn.