Losse stukken en kleine collecties, 1533-1994 NL-HtSA Archiefnummer 1021 Statuten en reglement van “Het Sociaal Fonds der werknemers van Remington Rand NV te ’s- Hertogenbosch”, pensioenregelingen, een brochure met informatie voor nieuwe werknemers, een brochure voor potentiéle werknemers en “gereedschapsboekje”, een register van gebruikte gereedschappen, alle betreffende Remington Rand, 1955-1969. NB: geschonken in 1994 door de heer B. Kentie.

Kunstacademie

architecten: H.A. Maaskant en L. Herwijnen
bouwjaar: 1955

Dit complex werd gerealiseerd als industrieel gebouw voor Remington Rand (producent van typemachines). Het vertoont stijlinvloeden van de "Nieuwe Zakelijkheid" en van de "International Style". In het twee verdiepingen tellende entreegebouw waren kantoren en de kantine opgenomen. De werkplaatsen bevonden zich in de laagbouw. Omdat naar een maximum aan licht werd gestreefd worden de gevels gedomineerd door grote raampartijen. De entreegevel is een geslaagde kombinatie van functionaliteit en monumentaliteit. Later is het pand uitgebreid ten behoeve van de Kunstacademie.

Remington

door Henny Molhuysen

De indruk wordt gewekt dat de bezoeker van het stadsarchief er enkel voor hun eigen plezier komen. Dat is wel eens het geval, maar zeker niet altijd. Momenteel wordt er bijvoorbeeld door advocaten een onderzoek verricht waarbij de inzet 600.000.000 dollar is: méér dan een miljard gulden! Op 12 oktober 1950 maakte burgemeester Loeff in de gemeenteraadsvergadering bekend dat er spoedig een nieuw station zou komen en bovendien dat een Amerikaans bedrijf, Remington, zich bereid verklaard had in Den Bosch een bedrijf te vestigen. De tekeningen werden goedgekeurd en ruim een half jaar later, eind juni 1951, konden de 8-jarige Ingrid van Meerwijk (dochter van een Remington-directeur) en de 4-jarige Dirck Loeff (zoon van de burgemeester) de eerste steen metselen. De gemeente bouwde de fabriek, die Remington voor dertig jaar zou huren. Het ging allemaal snel. Directeur Van Meerwijk verklaarde dat hij zich nauwelijks kon voorstellen dat een overeenkomst met een gemeente ooit zo snel en met zo weinig papieren rompslomp werd aangegaan en werd afgewikkeld. Begin 1952 werd de montage-afdeling van Zeist naar de Brabantse hoofdstad overgebracht en even later de produktie-afdeling. Van de 200 arbeiders in Zeist werden 40 arbeiders ontslagen, de anderen konden in Den Bosch komen werken. In Den Bosch startte Remington met 80 personeelsleden die in een week tijd 70 typmachines maakte. Aan het eind van de jaren '50 maakten 800 arbeiders 2100 machines per week. In de jaren '60 breidde de produktie zich verder uit: 1000 man leverden per dag 1000 kofferschrijfmachines, waarvan 98% geëxporteerd werd. Aan het eind van de jaren '60 begon de produktie van fotokopieerapparaten en dit ging gepaard met een personeelsuitbreiding. Maar de tijden veranderden in de jaren '70. Eerst kreeg het personeel te horen dat het in plaats van de draagbare typemachines (1600 per dag) nu voortaan elektrische machines zou gaan produceren en dat dit gepaard zou gaan met een nieuwe personeelsuitbreiding. Op 19 augustus 1971 meldde het Brabants Dagblad op de voorpagina dat 800 man korter zouden gaan werken bij Remington: de voorraden portable schrijfmachines hadden ontoelaatbare afmetingen aangenomen. De elektrische schrijfmachine met de bolknop kwam in de productie maar de teruggang zette door. In 1976 stopte Remington met het vervaardigen van kopieerapparaten en vielen de eerste ontslagen. De Amerikaanse directie had besloten de produktie in Napels op te voeren en in Den Bosch minder machines te maken. Hier werden er 60.000 typmachines vervaardigd en in Napels slechts 10.000. Opmerkelijk was dat de Italiaanse fabriek gestart was met Bossche steun. Wat opviel was de uitspraak van de directie dat deze beslissing mede genomen was op wens van de Nederlandse regering 'die als EG-partner bezorgd zou zijn over de sociale omstandigheden in Italië.' In mei 1981 werd de Bossche fabriek van Remington failliet verklaard. Een maand later was de produktie weer op gang gekomen: een groep Arabische investeerders had de fabriek gekocht. Remington heette nu voortaan BSI (Business Systems Incorporated; door Booschenaren ook wel 'Bossche Schrijfmachine Industrie' genoemd). Deze transactie uit 1981 scheen niet te kloppen; processen tussen de Arabieren en de Amerikanen waren het gevolg. In mei 1985 werd BSI failliet verklaard. De processen lopen nog door: over twee maanden wordt voor een rechtbank in New York verder geprocedeerd over een schadeclaim van $ 60.000.000; maar dit gaat allemaal buiten de ex-Remington-werknemers om.