In 's-Hertogenbosch is een belangrijke archeologische vondst gedaan. Bij de werkzaamheden voor de ondergrondse parkeergarage Vonk en Vlam, zijn stenen werktuigen en dierlijke botresten gevonden. De vondsten stammen uit de paleolithische periode, de oude steentijd, 40.000 tot 70.000 jaar geleden. In die tijd leefden Neanderthalers in deze regio. De vondst is uniek omdat het gaat om het best bewaarde Neanderthalerkampement van Nederland.
Experts van de Universiteit van Leiden en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed werken mee aan het onderzoek.
Bijzondere vondsten
De vondsten zijn om verschillende redenen bijzonder. Allereerst gaat het om een verblijfplaats van Neanderthalers. Dat weten we omdat er een groot aantal stenen werktuigen is gevonden, die kenmerkend zijn voor de Neanderthalers. Bovendien zijn er zogenaamde afslagen (schilfers) gevonden, die zijn ontstaan bij het maken van de werktuigen. Ook zijn er botten gevonden van mammoeten, wolharige neushoorns, rendieren, reuzeherten, paarden en bizons. De samenhang tussen de verschillende vondsten wordt nader onderzocht door experts van de universiteit van Leiden. Wat de vondsten van de werktuigen en de botten vooral bijzonder maakt, is dat ze in uitzonderlijk goede staat zijn. Blijkbaar waren er 40.000 tot 70.000 jaar geleden bijzondere omstandigheden, waardoor de vondsten snel toegedekt raakten. Van dezelfde plek worden nu ook bodemmonsters genomen, die inzicht kunnen geven in de planten en bomen die er groeiden. Daarmee kunnen we de leefomstandigheden van de Neanderthalers in deze omgeving reconstrueren. Bekijk foto's van enkele vondsten (fotograaf: Gerard de Graaf).
/b381fb27fa.jpg)
Geweien van rendieren
/5733299f19.jpg)
Kiezen wolharige neushoorn
/6981671942.jpg)
Onderkaak (zeer) jonge mammoet
/poolvos.jpg)
Onderkaak en onderbeen poolvos
/kiezen-paard.jpg)
Kiezen paard
/bbc6cf31a8.jpg)
Ribben mammoet
/slagtand-mammoet.jpg)
Slagtand mammoet
/vuurstenen-werktuig-schaaf.jpg)
Vuurstenen werktuig, schaaf
/vuurstenen-afslag.jpg)
Vuurstenen afslag
/vuurstenen-werktuig.jpg)
Vuurstenen werktuig, getand werktuig
Vindplaats
Het project Zuiderpark-Stadswalzone ligt dichtbij de binnenstad van 's-Hertogenbosch, aan de buitenzijde tegen de vestingmuur. Er wordt onder andere een ondergrondse parkeergarage gerealiseerd: parkeergarage Vonk & Vlam. Bij de werkzaamheden voor de bouw van deze garage, zijn de vondsten gedaan. Ze kwamen mee naar boven bij het opzuigen van de grond uit de bouwput. Meer informatie over de vindplaats en de werkwijze.
Wijze van verdere ontgraving
Overleg met de Universiteit van Leiden en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed leidde tot de conclusie dat de bouw van de parkeergarage niet hoeft worden stilgelegd. Het uitgraven van de bouwput gaat verder volgens de oorspronkelijke, zorgvuldige werkwijze. Bij de zeef waar de opgezogen grond doorheen gaat, staan medewerkers van de afdeling Bouwhistorie, Archeologie en Monumenten van de gemeente. Zij kunnen zo vondstmateriaal verzamelen. Deze werkwijze vertraagt de bouw van parkeergarage Vonk & Vlam niet verder.
Betekenis voor de stad
Door deze bijzondere archeologische vondsten is 's-Hertogenbosch naast een laatmiddeleeuwse stad, óók een stad met één van de belangrijkste vindplaatsen uit de Neanderthaler-periode. De parkeergarage wordt een extra bijzondere plek, met boeiende restanten uit de steentijd, de laatmiddeleeuwse periode én de Franse periode (door de gevonden skeletten op Bastion Baselaar).

Gemeente 's-Hertogenbosch 13 november 2013