Verhalen en legenden
Bolduc
door Henny Molhuysen|
De stad 's-Hertogenbosch probeert een imago, een positief beeld uit te stralen. Bijvoorbeeld om toeristen of investeerders hiereen te trekken. Deze poging tot uitstraling was er vroeger ook: men probeerde hogere autoriteiten gunstig te stemmen door hen presentjes aan te bieden. Toeristen bestonden er in die tijd niet, al waren er wel personen uit andere landen die over de Lage Landen en 's-Hertogenbosch schreven. De Griek Nicander Nucius trok in 1546 door Brabant en beschreef 'Bouskondoukion'; een ommuurde stad die door de toevloed van het water het aanzien van een eiland had. En hij schrijft verder dat de grootste kerk uitmunt door schoonheid en grootte. De inwoners - die volgens hem bang waren om te reizen - beoefenen allerlei ambachten. Hij noemt ijzeren messen en zwaarden, terwijl er tevens een fabricage van mooie, kunstig geweven tapijten is. Een plattegrond van 's-Hertogenbosch komen we naast een beschrijving van de stad tegen in het uit 1565 daterende 'La descrittione delli tutti i Paesi Bassi' van de Italiaan Ludovico Guicciardini. Een stad kan eveneens uitstraling krijgen door haar produkten. De door Bossche smeden geproduceerde spelden en messen - hierboven reeds genoemd - waren in heel West-Europa bekend en ook gold dat voor een bepaald soort rood bindgaren. De messen en dat bindgaren werden zelfs 'bolduc' (in het Frans) of 'balduque' (in het Spaans) genoemd, naar de stad van herkomst; 's-Hertogenbosch, officieel in het Frans Bois le Duc genoemd, maar verkort weergegeven als Bolduc. In het begin van de zestiende eeuw vonden deze Bossche exportprodukten hun weg naar het zuiden. Maar daar bleef het niet bij! Vijfhonderd jaar geleden werd Amerika ontdekt en maakten deze Bossche produkten, of produkten die naar dit goede voorbeeld gemaakt werden, hun reis over de oceaan. Nog steeds heet in Spanje een groot puntig mes 'belduque' en heeft het ook deze naam in de voormalige Spaanse gebieden van Zuid- en Midden-Amerika. De naam komt zelfs noordelijker voor, want in het Museum voor de Bonthandel in Nebraska komt een door beverjagers in de negentiende eeuw gebruikt 'Spanisch Colonial'-mes voor, dat bekend omschreven wordt als 'belduque'! En het rode bindgaren dan? Op een congres in Canada hoorde de Brabantse archiefinspecteur P.J. Margry vorig jaar van een Spaanse collega dat het roodkatoenen sluitlint voor archiefpakken daar nog steeds 'balduque' genoemd wordt! Reeds vijfhonderd jaar Bossche export, met een herkenbare achtergrond. Wellicht heeft dit degenen geďnspireerd die het moderne kantorencomplex Bolduc realiseerden. En daar werkt men niet alleen in het verleden, maar kijkt men tevens naar de toekomst: het Kantoor van de Toekomst is daar gehuisvest. Zou men daar met een 'belduque' een stukje 'balduque' afsnijden, als een herinnering aan een roeemrijk verleden? |
Brabants Dagblad donderdag 4 februari 1993
Bossche Encyclopedie |