afb. M. Sterk, 1962

Krullartstraat

Binnenstad Centrum

Voorgevels Krullartstraat 2, 4, 6 en 8.
Gezien vanaf de hoek Fonteinstraat in richting Kerkstraat.
Bron: Stadsarchief (0059198)
~~~
Komend van de Fonteinstraat heette het laatste huis rechts in de Krullartstraat, het hoekhuis, 'De Ossenkop'. In 1332 woonde daar een Johannes Crullen; hij was volgens een Schepenakte 'reparator veterum vestium', of zoals men in onze taal zegt, kleerlapper. In zijn tijd heette die straat ook Kolperstraat, maar naar hem werd zij na zijn dood genoemd 's Crullenstraetken, later de Krullartstraat.
Bron: We waren nog stadje, 2e deel
Benaming
Jaar
Naam
Bron
1???
Crullaertstraetke
Mosmans
1830
De Krullen Straat
Kaart J. B. Drossaers ca 1830
1866
Krullestr
Kaart J. Kuijper ca 1866
1890
Krullestraat
Kaart Jos van Hagens ca 1890
1901
Krulle Str
Adresboek 's-Hertogenbosch 1901
1909
Krullenstraat
Huisnummeromnummering 1909
1909
Krullartstraat
Huisnummeromnummering 1909
1910
Krullartstraat
Straatnamenlijst 's-Hertogenbosch 1910-1911
1928
Krullartstraat
Adresboek voor 's-Hertogenbosch 1928
Bouwhistorie

Krullartstraat

386
Literatuur
BP R 1265 f 155v (1469); BP R 1269 f 19v (1500); M p. 79; THG R 1159; vSvY II, 316.
A. van Drunen, 's-Hertogenbosch van straet tot stroom (Zwolle - Zeist 2006) 386
Mosmans

Namen der Straten enz.

79
Oude Namen van Huizen en Straten te 's-Hertogenbosch (1906) 79
Naamsverklaring

Krullartstraat

door Wim Lindeman

Over de herkomst van de naam Krullartstraat bestaan verschillen van mening. Volgens J. Mosmans en A.G.J. Mosmans in hun boek “Oude namen van huizen en straten te 's-Hertogenbosch” dankt de straat zijn naam aan een 15e eeuwse familie Crullaert die daar woonde of misschien was Johan Crullen die er een eeuw eerder woonde wel naamgever. De straat heette dan ook in de 15e eeuw “Crullenstraetken”, “Crullaertstraetken” of “Krullestrutje”. Maar volgens Roelands in “Straat in , straat uit” heette wat nu Krullartstraat is oorspronkelijk (Korte) Kolperstraat in verband met de nabij gelegen bakkerij “De Kolf”. Er is echter ook een andere verklaring van de naam. Het zou een verbastering zijn van het middeleeuws Latijns woord “grammulator”. In een akte van 15 juli 1394 die zich bevindt in het stadsarchief, archief van de Tafel van de Heilige Geest, wordt de overdracht vastgelegd van een erfcijns van 40 schellingen uit een erfgoed in de “vicus grumellatorum”. Op de rug van die akte staat “Crullestraat of Colperstraat”, aanwijzing dat “vicus grumellatorum” op de Krullartstraat slaat. Onzeker is of “grumellator” gelijk is aan “grammulator”. “Grammulator” werd in woordenboeken middeleeuws Latijn (Niermeijer en Ducange) omschreven als breken of kneden van vlas. Braken, breken of zwingelen van vlas is kneuzen van de stengels na het roten. Roten is vlas blootstellen aan inwerking van vocht. Daardoor komt de vezel los van de schors. Deze vezel is van belang voor het vervaardigen van linnen. Mocht “grumellator” gelijk zijn aan “grammulator”, dan kan dat betekenen dat er vroeger vlasbrakers in 's-Hertogenbosch hebben gewoond. Maar de vlas, die volgens de pachtcontracten, gesloten met de pachters van de hoeven van het Geefhuis en het Groot Gasthuis, geleverd moest worden, moest altijd “tot hekelens toe bereid” zijn, hetgeen inhoudt dat het daaraan voorafgaande braken op de boerderij moest gebeuren. Mocht dit algemeen gebruik zijn, dan is het onwaarschijnlijk dat er vlasbrakers in de stad 's-Hertogenbosch hebben gewoond. Bestudering van de tekst van de akte bracht mij tot de overtuiging dat er “vicum grumellatorum” staat, met een “u” en niet met een “a”. Wat het woord “grumellator” betekent heb ik niet kunnen achterhalen in de woordenboeken middeleeuws Latijn of op internet. Kortom het blijft een groot vraagteken of “krullart” is afgeleid van “grumellator” of "grammulator". Al bij al kunnen we stellen dat de oorsprong van de naam Krullartstraat erg onduidelijk is.
Stadsblad woensdag 14 februari 2007
Roelands

Krullartstraat

18
Straat in Straat uit (1984) 18
Sasse van Ysselt

De Fontein-, Kolper- en Krullartstraat

311
312
313
314
315
316
Noten
1.In eene Bossche Schepenakte van 1538 (Reg. no. 152 f. 191) wordt de Fonteinstraat geheeten de straat, waarmede men gaat van de Korte naar de Lange Kolperstraat (de Ververstraat.)
2.In 1683 woonde te den Bosch Johanna Elisabeth Sopers weduwe van Govert van Eyl (den broeder van de op blz. 260 genoemde Maria Allegonda). Zij zullen zijne ouders geweest zijn.
3.Het huis de Bollewagen behoorde in 1567 blijkens Prosp. Cuypers t.a.p. blz. 298 aan den Hervormingsgezinden wollenlakenverkooper Floris Jansse bijgenaamd Floris den bueseleer.
4.Hij trad in 1534 voor Schepenen van den Bosch op als gehuwd met Margriet, dochter van Dierick Stevens.
5.Vóór dat zij met Jacques Lauren trouwde was zij gehuwd geweest met Jan Pauluszoon Colen.
6.Het huis het Zegelke, waaraan het aan den anderen kant grensde, behoorde toen toe aan Johan van Woerkom, ook groenroede van den Bosch.
7.Na haren dood hertrouwde hij in 1754 met Johanna Christina Lemmink, geboren en wonende te Nuland.
8.Men zie over zijne familie W. Juten Kwartierstaten van Ned. Kathol. I p. 7 (Aanvull. en Meded.)
9.Hij zal een zoon geweest zijn van Abraham Bastide, kapitein, geboren te Alais in Languedoc, die in 1710 in de Waalsche Kerk te den Bosch huwde met Johanna Magdalena Hibelet.
10.Prosp. Cuypers t.a.p. blz. 299, 327, 330, 363, 447 en 473.
De voorname Huizen en Gebouwen van 's-Hertogenbosch II (1910) 311-316
Artikelen
1997

J. van Haaren

De vuile vinger
KringNieuws 2 (1997) 14
 
2009

Marcel van der Heijden

De Straat. Fonteinstraat en Krullartstraat.
Bossche Bladen 4 (2009) 123-124
 
Panden
Kerkstraat
Krullartstraat 2

Krullenstraat A 105a (1908)
Krullartstraat 2 (1909)
1943J.W.A. Boelens (koopman) - R.C. Boelens (koopman) - J. Boelens-Desmense (de Kousenkoning)
1956C.J.W. Boelens (kantoorbediende) - J.W.A. Boelens (koopman) - M.J.A. Boelens (zonder)

Krullartstraat 4-6
M 1432

Krullartstraat 4

Krullenstraat A 265 (????)
Krullenstraat A 266 (1880)
1908M. Gloudemans
Krullartstraat 4 (1909)
1943Leesbibliotheek 'Biblo' - Zuid Ned. Antiquariaat
1991Willem Barten (café 't Bosschenaartje)
Krullartstraat 6

Krullenstraat A 266a (????)
1908Gez. van der Hoeven (naaisters)
Krullartstraat 6 (1909)
1910Gez. van der Hoeven (naaisters) - M.P. Kappen (goudsmid)
1928wed. P.J. Korff - P.M. van den Oort
1943W.A. van Asperen (adj. commies Godshuizen) - Zuid Ned. Antiquariaat
1965Leesbibliotheek 'Biblio'
1991Willem Barten (café 't Bosschenaartje)

Krullartstraat 8-10

Krullartstraat 8

Krullenstraat A 265a (????)
1908M.P. Kappen (goudsmid)
Krullartstraat 8 (1909)
1910A. Blank (sigarenmaker) - Th.A.G. van Delft (kellner)
1923Henricus van Aken (koopman aardappelen en groenten) - Maria A.J. Delft (modiste) - Thomas A.G. van Delft (zonder)
1928H. van Aken - wed. W.A. Henskens
1943W.J. v.d. Thillart (huisknecht)
Krullartstraat 10

Krullenstraat A 264 (????)
1865M. Pieters (winkelier) - H.J. van der Pol (kleedermaker)
1875M. Pieters (winkelier in visch en kaas)
Krullenstraat A 265 (1880)
1908T.H. van Delft - W. van den Heuvel (sigarenmaker)
Krullartstraat 10 (1909)
1910H. Hartman (koopman)
1943M.L.J.J. Neefs (winkelierster boter, kaas en eieren) - wed. A.M. Neefs-van de Wetering
2005? (Bitter Footwear) kleding/schoenenzaak

Krullartstraat 12-14

Krullartstraat 12

Krullenstraat A 263? (????)
1865J. van der Poel (tapper)
1875P.J. van Amersfoort (goudsmid) - A.G.F.A. van Oorschot (hoofdcommissaris van politie) - R.J.M. van Oorschot (hoofdonderwijzeres)
Krullenstraat A 264a (????)
1908P.J. Sleegers (hoedenfabrikant)
Krullartstraat 12 (1909)
1910F. Artz (sigarenmaker) - P.J. Sleegers (hoedenfabrikant)
1928Prot. Militair Tehuis
Krullartstraat 14
M 1434

Krullenstraat A 262a (????)
Krullenstraat A 264 (1880)
1908J. van den Oord (caférestaurant)
Krullartstraat 14 (1909)
1910J. van den Oord (café restaurant)
1928A.W. Raes

Krullartstraat 16

Krullenstraat A 262 (????)
1865H.W.C. Kruijs (koopman in glas)
1875B.J. Franck (koopman in paarl. en diamant)
Krullenstraat A 263 (1880)
1881J.W.A. Notten (predikant bij de christelijke gereformeerde gemeente)
1908wed. W. van Berkel-van Opstal - Th.J. Koopman (handelsreiziger) - L.M. van Opstal (coiffeur)
Krullartstraat 16 (1909)
1910wed. W. van Berkel-van Opstal - J. Binger (winkelbediende) - G. Macrander (winkelbediende) - L.M. van Opstal (coiffeur)
1919J. Krijbolder (antiqair)
1923Coenraad Arons (koopman in witte goederen) - Guillaume H. de Haas (winkelbediende)
1928M.P. Alessie - J.C. Broekman
1943J.C. Broekman (koopman verplegingsart.)
????Ted Steenbergen ('t Stokpaardje, slagerij en broodjescounter)

Krullartstraat 18
M 1436

Fonteinstraat A 261 (????)
1865J.A. de Bruijn (mr. kleedermaker en winkelier) - B. Lang (gepensionneerd wachtmeester der mareechaussee)
1875P.J. Hanff (mr. schoenmaker)
Fonteinstraat A 262 (1880)
1881P.J. Hanff (mr. schoenmaker)
1908P.J. Hanff (schoenmaker)
Krullartstraat 18 (1909)
1910A. van Gulick (mr. schilder) - J. Heesbeen (schoenmaker)
1914A. van Gulick (mr. schilder)
1919W. v.d. Heuvel-Krijbolder (in suikerwerken)
1928J.A.H. Habets - wed. W. van den Heuvel
1943B.C.A.J. Solaro (koopman)

Fonteinstraat
 
Kolperstraat
Krullartstraat 9

Krullenstraat A 268 (????)
Krullenstraat A 270 (1880)
1908J.F. van Schijndel (mr. schoenmaker)
Krullartstraat 9 (1909)
1910J.F. van Schijndel (mr. schoenmaker)
1928J.A.M. Neefs - wed. P.L. Neefs
1943L.C. Merkx (koopman)
1960A.J.J. Neefs & Zonen (woninginrichting)

Krullartstraat 7

Krullenstraat A 267 (????)
1865A. Beumer (winkel. en kramer in suikerg.)
1875A. Beumer (winkel en kramer in suikergoed)
Krullenstraat A 269 (1880)
1881A. Beumer (winkelier en kramer in suikergoed)
1908E. van den Dungen (winkelier in chocol. en suikerw.)
Krullartstraat 7 (1909)
1910E. van den Dungen (winkelier in chocol. en suikerw.)
1923Engelbertus van den Dungen (schoenmaker)
1928E. van den Dungen
1943fa. E. van den Dungen (handel in suikerwerken) - M.J.E. van den Dungen (winkelierster) - T.M.W. van den Dungen (winkelierster)

Krullartstraat 5-3

Krullartstraat 5

Krullenstraat A 266 (????)
1865J. van den Akker (schoenmaker)
Krullenstraat A 268 (1880)
1881J. van den Akker (mr. schoenmaker)
1908H.L. van der Heijden (rijtuigmaker)
Krullartstraat 5 (1909)
1910H.L. van der Heijden (rijtuigmaker)
1928W.Chr. Bechtold
1943J.M.M. van den Merkhoff (winkelierster) - wed. H. van den Merkhof-van Gemert
19??Hans Besseling (Henri Bloem's wijnkoperij)
Krullartstraat 3

Krullenstraat A 265 (????)
Krullartstraat A 267 (1880)
Krullartstraat 3 (1909)

Krullartstraat 1

Krullenstraat A 104a (????)
Krullartstraat 1 (1909)

Kerkstraat
Postcodes
  5211 HR  1.. 9
  5211 HR  2..18
Straatindeling
  1906 : 1432..1441 (Mosmans: Zuid)
  1909 : rechts 1..9, links 2..18
  1995 : rechts 5..9, links 2..18 (Huisnummerkaart H16)
  2004 : rechts 1..9, links 2..18 (postcodes)
Volkstelling 1822
No 25 Wijk E (komend van de Korte Putstraat)
Krullestraat
315 - - - - - -
316 4 Zeeland, Godefrida van Naaister 60 Rooms Den Bosch
317 2 Lukkenaer, Daniël Wieledraager 36 Rooms Den Bosch
318 2 Amesvoort, Adrianus van Winkelier 69 Gereformeerd Den Bosch
319 - - - - - -
320 - - - - - -
321 16 Gogh, Johannes van Tapper 39 Rooms Dinther
322 2 Heymans, Hendrika - 77 Rooms Den Bosch
323 4 Beumer, Antoni Inlandsche koekkramer 22 Rooms Den Bosch
324 6 Bon, Piëre du - 56 Rooms Moste in Frankrijk
326 - - - - - -
Fonteinstraat